AKP’nin TBMM’ye sunduğu banka ve şirket kurtarma paketinden 400 milyar liralık sıkıntılı kredi çıktı. Batık ve sıkıntılı kredi ölçüsünde geçen yıldan bu yana 1.5 katlık rekor artış yaşanması dikkati çekti. İktidar, kredilerin bir kısmının silinmesini de kapsayan cazip paket sayesinde firma ve bankaların rahatlatılacağını belirtirken muhalefet milletvekilleri, “Kredisini, kredi kartını ödeyemeyen halk bizden deva beklerken onları bırakıp niye şirketleri kurtarıyoruz” eleştirisi yaptı.
Sözcü’den Erdoğan Süzer‘in haberine nazaran iktidar, kredilerin bir kısmının silinmesini de kapsayan ve reaksiyon çeken kurtarma paketi ile zordaki firma ve bankaları rahatlatmayı amaçlıyor.
Kur şoku darbe vurdu
AKP Milletvekili Mustafa Savaş ve arkadaşlarının hazırladığı ve içerisinde yurtdışı çıkış harcının 50 liraya çıkarılmasından kaçak araçların affına, şirket kurtarma operasyonundan Merkez Bankası’ndaki ihtiyat akçesinin bütçeye aktarılmasına kadar çok sayıda husus içeren torba yasa teklifi TBMM Plan ve Bütçe Kurulu’nda kabul edilerek Meclis Genel Konseyi’ne gönderildi. Kredilerini ödeyemeyen şirketlere İstanbul Yaklaşımı ismi altında ödeme kolaylığı getirilmesini öngören maddeyi açıklayan Mustafa Savaş, bilhassa geçen yıl ağustosta başlayan kur şoku, faizlerin yükselmesi ve enflasyon artışından ötürü şirketlerin kredi borçlarını ödemekte zora girdiklerini anlattı.
Savaş’ın verdiği bilgilere nazaran, bankaların tahsili gecikmiş alacakları (Tahsili imkansız göründüğü için bir manada batık kredi de deniyor) 2018 başında 64 milyar lirayken 31 Mart 2019’da 106 milyar liraya yükseldi. Tıpkı devirde ödemelerinde kasvet çıktığı için yakın izlemeye alınan kredilerin meblağı ise 3 kat birden artarak 93 milyardan 285 milyar liraya fırladı. Savaş’ın paylaştığı bilgiler, yaşanan krizin borçlu şirketleri önemli manada zora düşürdüğünü bir sefer daha ortaya koydu. Düzenlemeyle, tahsil imkanı kalmayan 106 milyar liralık kredi “değersiz alacak” sayılarak kayıttan düşülecek. Bu sayede bilhassa kamu bankalarının bilançoları rahatlatılacak. Kalan 285 milyarlık krediye ise vade uzatma, teminat azaltma hatta anaparadan silme üzere kolaylıklar sağlanacak. Bunları yapan bankacılara ise krediler batsa dahi ‘zimmet’ hatasından dava açılamayacak.
Vatandaşı niçin kurtarmıyoruz?
‘Yapılandırmaya vergiler de dahil edilsin’
İstanbul Ticaret Odası (İTO), “Yeni İstanbul Yaklaşımı” diye anılan şirket borç yapılandırmasının, daha geniş bir kapsamla “Finansal Onarım Planı” formunda ele alınmasını önerdi. İTO Lideri Şekib Avdagiç, bu teklifle iktisadın kilit sıkıntılarından birine el atıldığını vurgulayarak, “Çünkü bütün gelişmiş ekonomiler üzere Türkiye iktisadının de temel taşı şirketlerdir. Hasebiyle Türkiye’nin şirketleri, tıpkı vakitte Türkiye’nin geleceğidir” diye konuştu.
Avdagiç, bankacılık bölümünde takipteki alacakların büyüklüğünün 115 milyar lira olduğunu belirterek, bu türlü bir süreçte hususa kanun seviyesinde el atılmış olmasının kritik ehemmiyette olduğunu söyledi. Tekrar yapılandırma sürecine kamunun katkısının kıymetli olduğunu belirten İTO Lideri, “Bu kapsama alınan şirketlerin vergi ve SGK borçları da tekrar yapılandırılabilir” dedi.
