Anayasa Mahkemesi’nin Barış Bildirisi’ni imzalayan akademisyenlere ait ihlal kararının akabinde birinci sefer bir mahallî mahkeme bu karara atıf yaparak takviye kampanyasına katılan ve yargılanan muharrir Ahmet Kardam hakkında beraat kararı verdi. AYM kararı münasebet gösterilerek beraat eden Kardam, “İki karar da barış akademisyenlerinin dik duruşunun eseridir” dedi. Avukat Dr. Kerem Altıparmak da, “AYM kararının barış akademisyenleri davaları için de sonuç doğuracağını kabul etmek zorundayız” değerlendirmesinde bulundu.
‘Terör örgütü propagandası yapmak’ suçlamasıyla kendisi hakkında hazırlanan iddianame ile barış bildirisini imzaladığı için hakkında dava açılan akademisyenlerin iddianamelerinin içeriğinin tıpkı olduğunu belirten Kardam kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Davayı evvel İstanbul’da açtılar. Sonra İstanbul’daki mahkeme yetkisizlik kararı vererek İzmir’e, 13’üncü Ağır Ceza’ya gönderdi. Muhtemelen diğer evraklar da vardı. Hâkim önüne gelen belgeyi aldı ve bir karar verdi. Tesadüfen bu bana denk geldi. Bir oburu da olabilirdi. Burada kimin beraat ettiği değerli değil. Kıymetli olan, tıpkı suçlamadan yargılanan bir kişinin, Anayasa Mahkemesi’nin Barış Bildirisi’ne ait ihlal kararına atıf yapılarak beraat etmesidir.”
“Hukuksuzluğun bu boyutu anlaşılabilir üzere değil”
Hukukçu olmadığını lakin bütün mahkemelerin bu belge üzerinden beraat kararı vermesi gerektiğini bildiğini söyleyen Kardam kelamlarını şöyle tamamladı: “Bunu yapacaklar mı yapmayacaklar mı bilemiyoruz zira Türkiye’de bunu kestirmek çok güç. Mahkemeler ola ki direndiklerinde Anayasa Mahkemesi’nin kararına uymuyoruz mu diyecekler? İktidarın ortağı Bahçeli ‘Anayasa Mahkemesi’nin kararına uymayın’ diyor. Hukuksuzluğun bu boyutu anlaşılır üzere değil. AYM kararı çok değerli başarıydı ve benden bağımsız olarak hakkımda verilen beraat kararının da çok büyük değer taşıdığını düşünüyorum.”
“AYM kararına atıf olmasaydı ihtiyatlı yaklaşırdım”
Kardam için verilen beraat kararının akabinde, AYM’nin ihlal kararının yargılanan akademisyenlerin davalarını nasıl etkileyeceği merak konusu oldu. Haklarında ceza verilen birçok akademisyen bulunurken birçoğunun da yargılanması devam ediyor.
Avukat Dr. Kerem Altıparmak, Anayasa Mahkemesi’nin ihlal kararı ve Ahmet Kardam hakkında verilen beraat kararının öteki akademisyenler için mümkün tesirini şu sözlerle kıymetlendirdi:
“Kardam hakkındaki kararda Anayasa Mahkemesi’ne atıf olmasaydı çok ihtiyatlı yaklaşmayı tercih ederdim. Fakat Anayasa Mahkemesi kararına atıf yaptığı için bütün yargı sürecini etkilediğini görüyoruz. Öte yandan bu belgenin imzacıya takviye olan kümeden yargılandığını da unutmamak gerekiyor. Şu dakikadan sonra Anayasa Mahkemesi 10 kişi için karar verdi, başkaları devam eder üzere bir telaffuz olacak iş değildir. Tarafları bağlar üzere bir fikir var ancak birebir aynı olaylarda, o metnin kendisi üzerinden diğerine mahkûmiyet verilemez.”
“Bireysel müracaat problemine, ‘hukuk sistemi içerisinde ihlal tespit edildiğinde taraflar beni bağlamıyor’ denemez. AYM kararının bütün Barış Akademisyenleri davaları için sonuç doğuracağını kabul etmek zorundayız. Aksi düşünülemez. Aksi düşünüldüğünde de Türkiye’de milyonlarca mahkeme kararı veriliyor ve her birinin tek tek Anayasa Mahkemesi’nde karara bağlanması gerekir. Kişisel müracaat sistemi de çöker. Tıpkı ve misal durumda olan bireyler için Anayasa Mahkemesi’nin bu kararlarının ilkesel olarak uygulanması gerekir. Kardam’la ilgili karar, yanlışsız bir karar ancak aslında bu bir mecburilik. Anayasa Mahkemesi’nin kararının akabinde mahkeme ben öteki bir karar veriyorum diyemez.”
“Devam eden davalarda ceza eşitlik prensibine karşıt olur”
‘Barış Bildirisi’ne imza atan akademisyenlerin başka ayrı yargılanmalarının da hukuka karşıt olduğunu tabir eden Altıparmak, “Aynı mahkeme birden fazla kişiyi tıpkı formda tek tek yargılıyor. Birden fazla defa birebir hareketi yargılayıp farklı kararlar veriliyor. Hukuk sistemi içerisinde herkese eşit muamele yapılması gerekirken siz bunu uygulamıyorsunuz. Bu kademeden sonra 10 kişi için türel sonuç doğmuş, karar verilmişken yargılaması devam eden akademisyenlere ceza verilmesi eşitlik prensibine de muhalif olur” dedi.
“İhraç, ceza hukuku dışında bir yaptırım”
Altıparmak, Barış Bildirisi imzacısı akademisyenlere verilecek mümkün beraat kararlarının özlük haklarını nasıl etkileyeceği sorusuna ise şu cevabı verdi: “Anayasa Mahkemesi kararını nasıl yorumladığınızla ilgili… Karar ceza yaptırımı olmasını yalnızca Anayasaya alışılmamış bulmuyor. Tıpkı vakitte bunun bir akademik özgürlük kullanımı olduğunu söylüyor. Bu şu demek: Pasaporta el koymak, ihraç ceza hukuku dışında öteki yaptırım tipleri. Benim karardan anladığım bu konuşmanın tabir özgürlüğü kapsamında olduğu ve rastgele öbür bir yaptırımın da tabir özgürlüğünü ihlal edeceğidir. Bu, ceza davasıyla ilgili yapılan bir müracaattı fakat değerlendirmelerin büyük bir kısmı bu sözün rastgele bir halde sonlandırılmasının legal olup olmadığını tartışıyor. Onun bir akademik özgürlük kapsamında kıymetlendirilmesi gerektiğini söylüyor.”
“Pasaporta da el koyamazsınız”
“Buradan çıkacak sonuç şudur. Şayet bu yaptırım uygulanamayacak bir tabirse, ki karardan bu çıkıyor, o vakit pasaporta da el koyamazsınız ihraç kararı da veremezsiniz. Ben bu kararı okuduğumda bu sonucu çıkarıyorum. Hem OHAL Komisyonu’nun hem de İçişleri Bakanlığının muhtemelen farklı bir yolu izleme mümkünlüğü var fakat kararı bütünlüklü okuduğunuzda bu tabirin yaptırıma olağan tutulamayacağı sonucu çıkıyor. Bu kararın uygulanması öbür yaptırımların da ortadan kaldırılmasını mecburî kılıyor.”
