Dr Mahfi Eğilmez
Seçime kalan gün sayısı azaldıkça sorulan sorular artıyor Soruları şu kümelerde toplamak Escort bayan mümkün Seçim sonrası iktisat siyaseti değişir mi değişirse ne istikamette değişir Faiz artırılırsa ne olur kriz çıkar mı Gerçek siyasetler uygulanırsa dışarıdan kaynak gelir mi IMF ile program yapıp para Bayan escort almak mümkün müdür Seçimden sonra dolar yükselir mi
Seçim sonrası iktisat siyaseti değişir mi değişirse ne istikamette değişir
Faiz artırılırsa kriz çıkar mı
Faiz gerçek yaklaşımla artırılırsa kriz çıkmaz Buna Escort karşılık tek başına faiz artırımı problemleri çözemez yalnızca atılacak öteki adımlar için vakit kazandırır O nedenle faiz artırımıyla birlikte yapısal ıslahat hareketinin başlatılması kural Faizi o denli tek atakta enflasyon seviyesine yükseltmek kriz çıkarabilir Zira düşük faize bağlanmış birçok süreç kuruluş ve karar var ortada Faizleri yavaş yavaş artırmak ve enflasyon düşürülene kadar artırmaya devam edileceğini vurgulamak en hakikat yaklaşım olur Kuşkusuz bunları tam manasıyla bağımsız kılınmış bir Merkez Bankası ve yeni bir takımla yapmak gerekir Bu tıp kararları alıp uygularken şahısların ve kurumların prestij sorunu olmamalıdır
Doğru siyasetler uygulanırsa dışarıdan kaynak gelir mi
Eğer yanlışsız iktisat siyasetler uygulamaya sokulur ve bunlar toplumsal ve siyasal yapısal ıslahatlarla desteklenirse dış kaynak gelir Zira yabancı yatırımcı açısından bilinirlik ve istikrar en kıymetli faktörlerdir Türkiye nin bugünkü görünümü yabancı yatırımcı açısından istikrarsız bir ülke görünümüdür Ülke risk primini gösteren CDS priminin dünyanın en riskli ülkeleriyle tıpkı kategoride olması dışarıdan bakıldığında ülkenin nasıl göründüğünün göstergesidir Birçok kere hukukun üstünlüğü ve demokrasi eksikliğinden kelam edildiğinde Çin de hukukun üstünlüğü de demokrasi de yok lakin dünyanın yabancı yatırımını çekebiliyor diye itiraz edenler olur Tekrar söyleyeyim Yabancı yatırımcı bilinirlik ve istikrar ister Çin de hukukun üstünlüğü ve demokrasi hiçbir vakit olmadı Yabancı yatırımcı için bu bilinen ve istikrar olarak kabul edilen bir durum Bugün Çin demokrasiye geçip hukukun üstünlüğü için adımlar atsa bilinirlik ve istikrar ortadan kalkacağı için yabancı yatırımlar muhtemelen düşer Türkiye ise bu iki sıkıntıda yıllardır batı dünyasını örnek alarak ilerlemeye çalışırken birden bunlardan vazgeçince bilinirliğini ve istikrarını kaybetti Bunları yine yerine oturtmak o kadar kolay değil Lakin bu yolda adımlar atılmaya başlanırsa bilhassa Avrupa Birliğiyle alakalar tekrar canlandırılır iktisatla ilgili olduğu kadar toplumsal ve siyasal alanlarda da ıslahatlar süratle başlatılırsa dışarıdan kaynak girişi başlar
IMF ile program yapıp para almak mümkün müdür
Türkiye IMF nin üyesidir ve IMF kendisinden takviye isteyen üye ülkeleri reddetmez üzerinde karşılıklı olarak anlaşılmış bir program için dayanak verir IMF den alınacak dayanak piyasadan alınabilecek borçtan daha yüksek ölçüde ve daha ucuza mal olacağı için kıymetlidir IMF ile yapılacak bir program yatırım yapmak ya da borç vermek isteyip de riskten çekinen yabancılar için bir çeşit garanti misyonu göreceği için ülkeye kaynak girişini artırır Ne var ki bu noktada siyasetçilerin halkta yarattığı IMF imajının berbatlığı bu yola gidilmesini zorlaştıran bir sorundur Siyasetçiler popülizme saparak bozdukları ekonomiyi düzeltmek için gelen IMF ye geçmişin faturasını ve kendi günahlarını yüklerler halkı da buna inandırmayı başarırlar Böylelikle beşerler IMF nin gelip durduk yerde kendilerine acı ilaç içirdiğini kemer sıktırdığını düşünür ve IMF yi lanetlerler İşler biraz düzelince siyasetçiler IMF yi gönderir ve düzelen ekonomiyi kendileri düzeltmiş üzere takdim ederler Bu bize benzeyen ülkelerde hiç şaşmayan bir gerçektir O nedenle IMF ile program yapmak bir zafiyet olarak görülür Halbuki asıl üzerinde durulması gereken mevzu ülkeyi IMF ye götürmek değil ülkeyi IMF den takviye isteme etabına kimin hangi yanlışlarla getirdiği probleminin ortaya çıkarılmasıdır
Seçimden sonra dolar yükselir mi
Aslıda sorunun hakikat hali seçimden sonra Türk Lirası daha da bedel kaybeder mi halinde olmalıdır Döviz kurları seçime yaklaşılırken yükselmeye başlamış görünüyor Bunu olağan karşılamak gerekir Zira beşerler meçhullüğü sevmezler huzursuz olurlar Tedirginlik dövize ve altına talebi artırır hasebiyle döviz kuru ve altın fiyatı yükselir Seçimden sonra Türk Lirasının yabancı paralara karşı bedel kaybedip kaybetmeyeceği sorusunun karşılığı büyük ölçüde seçimi kimin kazanacağı ne neler yapacağıyla ilgilidir Türkiye de mevcut iktidar birçok alanda ve o ortada iktisatta inandırıcılığını yitirmiş olduğu için seçimi kazanırsa uyguladığı yanlış iktisat siyasetinden vazgeçip gerçek siyasetlere döneceğini açıklasa bile uzun müddet inandırıcılık sorunu yaşayabilir Muhalefetin bu bahiste bir üstünlüğü olmakla birlikte seçimi kazanırsa yapacağı atamalar yapısal ıslahatlar konusunda girişeceği aksiyonlar inandırıcılığını belirleyecektir Münasebetiyle bu sorunun cevabı seçimden sonra neler yapılacağıyla temaslıdır
Bu yazı Mahfi Eğilmez’in blog sitesinden alınmıştır