Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili genel seçimleri 14 Mayıs’ta yapılacak fakat cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci tipinde yüzde 50 Escort buca 1’e ulaşılamazsa ikinci cins 28 Mayıs’ta gerçekleşecek Kritik seçimlerde bir oy bile değerli çünkü bu vilayetlerde milletvekili istikrarını değiştirebiliyor
D’Hondt sisteminde seçim nasıl olacak Evvelki seçimden farkı ne
2018 seçimlerinde Buca escort partilerin değil ittifakın oylarına nazaran milletvekili dağılımı yapılıyordu Lakin AKP MHP’nin yaptığı düzenleme ile artık vilayetlerde ittifaklar değil partiler milletvekili çıkaracak Bu durumda partilerin birlikte hareket etmesi ortak liste yapması Buca escort Bayan üzere seçenekler artı sağlayacak Her partinin kendi listesi ile girmesi durumunda oyu az olan partiler geride kalacak Yani ittifakın toplam oyu değil partilerin o vilayetteki oyu kıymetli olacak
Örneğin X Partisi 100 bin Y Partisi 40 bin C Partisi’nin 30 bin oy aldığı bir vilayette birinci milletvekili 100 bin oya nazaran belirlenecek ve X partisine verilecek İkinci vekil için X Partisi’nin 100 bin oyu 2’ye bölünecek 50 bin oy Y partisi 40 bin olduğu için ikinci vekil tekrar X partisinin olacak Üçüncü vekil hesabında 100 bin oy 3’e bölünecek X Partisi 33 bin Y Partisi 40 bin Z Partisi 30 bin olacağından bu sefer vekillik Y partisine gidecek Bu sefer dördüncü vekil hesaplanırken Y partisinin oyu 40 bin olduğu bu oy 2’ye bölünecek Bu bölünme sonrası X’in 33 bin Y’nin 20 bin Z’nin 30 bin üzerinden oyları hesaplanacak ve en yüksek olan X Partisi vekilliği alacak Beşinci vekil belirlenirken de 100 binlik birinci oy bu sefer 4’e bölünecek Ortaya çıkan 25 bin sayısına nazaran de vekillik belirlenecek ve Z Partisi’nin oyu 30 bin olduğu için birinci vekilliğini alacak Altıncı vekil hesaplanırken de bu sefer 30 bin sayısı ikiye bölünecek
Seçime kaç ittifak giriyor
Milletvekili seçimlerinde 36 parti yarışacak Lakin bu 36 partilerin kimileri seçime ittifak olarak girecek Bunlardan öne çıkan ittifaklar şöyle
Cumhur İttifakı AKP MHP BBP YRP
Milllet İttifakı CHP DÜZGÜN Parti Saadet Partisi DEVA Gelecek Demokrat Parti
Emek ve Özgürlük İttifakı Yeşil Sol Parti TİP EMEP
Ata İttifakı Zafer Partisi Adalet Partisi
HÜDA PAR kendi logosu ile seçime girmeyecek partilerden AKP listelerinden seçime girecek olan HÜDA PAR’ın logosu oy pusulasında olmayacak Ayrıyeten HDP de seçime girmeyecek Kapatma davası AYM’de görülmeye devam eden HDP seçimlere Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi Yeşil Sol Parti ismi altında girecek Seçmen HDP logosunu da oy pusulasında görmeyecek
İttifak oyları nasıl hesaplanacak İttifak’ın artıları ne
Seçmenler ittifak içerisinde yer alan partilerine oy verdikleri vakit o vilayetteki milletvekili çıkarma kâfi sayısına ulaşınca partisine bir milletvekili kazandırmış olacak Lakin o vilayette örneğin 100 bin oyla milletvekili çıkarılıyorsa partinin yalnızca o vilayette 100 bin oyu bulması kaide 99 bin oy alsa bile milletvekili çıkaramayacak Bir parti ittifak içerisinde değilse bir vilayette 200 bin oy bile alsa yüzde 7 ülke barajını geçemediği durumda milletvekili çıkaramayacak İttifak yalnızca partilerin ülke barajına takılmamasını ve bu nedenle vilayette vekil çıkarmasının önünün açılmasını sağlıyor
Ortak liste nin yeni sistemde katkısı ya da ziyanı ne
Yeni seçim sisteminin en kritik noktası ise ortak liste 2018’deki üzere ittifaka verilen oylarla milletvekili çıkarılmayıp partiye verilen oylarla milletvekili çıkarıldığı için bu noktada ortak liste formülü devreye giriyor
Trabzon’da AKP MHP’nin ortak liste ile seçime girdiğini varsayalım Yaklaşık 600 bin seçmenin olduğu Trabzon’da AKP yahut MHP aday çıkarmayacak MHP aday çıkarmazsa o isim ya AKP’nin listesinden girebilecek ya da vilayetteki vekiller AKP’ye bırakılacak Böylelikle oylar tek partide toplanacak ve daha fazla vekil çıkarma imkanı doğacak Tıpkı biçimde örneğin CHP yahut DÜZGÜN Parti bu vilayette aday çıkarmazsa güçlerini birleştirebilecek
Diğer bir örnek verirsek DEVA Gelecek Saadet’in ortak liste yapması halinde birtakım vilayetlerde ya DEVA ya Gelecek ya da Saadet’in listesinden adaylar girecek Örneğin DEVA listesinden girilen yerde Gelecek ve Saadet Saadet listesinden girilen yerde DEVA ve Gelecek’in oy pusulasında logosu olmayacak Hatay örneğine bakarsak TİP bu vilayette başka liste çıkarırsa 2018 ile tıpkı oyu alırsa bir vekil çıkarabilecek TİP’in savı Hatay’da oy oranlarının çok arttığı istikametinde Fakat oylar artmazsa TİP de HDP de Yeşil Sol Parti olarak girecek o bir vekilliği kaybedebilir Bu noktada ortak liste kıymet taşıyor
Ortak liste ile seçime girmenin toplam oyda katkısı oluyor lakin birtakım seçmenlerin partisini görmek istemesi nedeniyle şayet o vilayette kendi partisi yoksa oy vermeme durumu ile karşılaşılması üzere az da olsa ortak liste nin dezavatajları da bulunuyor
Partilerin kendi logosu ile seçime girmesi ne mana taşıyor
Partilerin ittifak altında kendi logosunun yer alması için en az 41 vilayette seçime girmesi gerekiyor Partiler en az 41 vilayette kendi logosu ile girdiğinde ittifak içerisinde tekrar kalıyor Örneğin MHP 81 vilayet ve 87 seçim bölgesinde kendisi listede yer alacağını açıkladı Şayet bu karar 9 Nisan’a kadar değişmez ise MHP tüm bölgelerde kendi logosu ile seçime girmiş birebir vakitte da ittifak içerisinde kalmış olacak Öteki bir örnek TİP En az 41 vilayette seçime girecek olan TİP’in logosu pusulada olacak lakin başka 40 vilayette TİP logosu görülmeyecek TİP’e oy vermek isteyenler ittifak ortaklarından birini tercih edebilecek
Seçim barajı nasıl uygulanacak
Son seçim kanunu kapsamında ülke seçim barajı yüzde 10’dan yüzde 7’ye düşürüldü Partilerin milletvekili çıkarabilmesi için yüzde 7’yi aşması koşul Lakin ittifak yapan partilerin toplam oyu yüzde 7’yi geçmesi durumunda ittifak içerisindeki bir parti yüzde 7 barajını aşamasa bile seçime girdikleri vilayette kendi oyu milletvekili çıkarmaya yetiyorsa o milletvekilini kazanacak
Yurtdışı oyların tesiri ne
75 ülkede sandık kurulacak Yurt dışı temsilciliklerde oy verme süreci 27 Nisan’tan 9 Mayıs’a kadarsürecek Yurtdışı oyları 2018’de birçok vilayette milletvekili dağılımını belirledi Seçmenin kısıtlı sayıda olduğu vilayetlerde bin 2 bin oyla seçim sonucu değişebiliyor bu noktada yurtdışı oyları da değerli Vilayetlerin toplam seçmen içindeki seçmen oranı neyse oylar da ona nazaran dağıtılıyor
Kamuoyu Araştırmacısı Can Selçuki bir örneği şöyle anlatıyor Örneğin Adana’da oy kullananların toplam seçmendeki hissesi yüzde 2 65 Münasebetiyle yurt dışı oylarından yani kullanılan 1 5 milyon oydan 2018’de kullanılan Adana’nın hissesine düşen 40 bin Bu 40 bini daha sonra partilerin yurt dışındaki oylarının yüzdesine nazaran o seçim bölgesinde partilerin hanesine yazılıyor Yani bu hesaba nazaran 2018 yılında AK Parti Adana’da ek 20 bin 500 oy CHP 7 bin 39 oy HDP 6 bin 880 oy MHP 3 bin 181 oy DÜZGÜN Parti bin 591 oy aldı demek Yarışın çok sonda olduğu bin 2 bin 3 bin 5 bin üzere oylarla milletvekillerinin değişebileceği yerlerde yurt dışı oyları çok değerli bir yere sahip
Pusulalar nasıl olacak
Cumhurbaşkanlığı seçim pusulalarında sırayla fotoğraflı formda Erdoğan İnce Kılıçdaroğlu ve Oğan yer alacak Burada rastgele bir ittifak vurgusu olmayacak Seçimde Kılıçdaroğlu lehine çekilmesi tarafında davet yapılan Muharrem İnce artık çekilse bile ismi oy pusulasında olacak Şayet İnce çekilme kararı verirse verilen oylar geçersiz sayılacak Fakat Muharrem İnce son olarak yaptığı açıklamada 3 Nisan seçimden çekilmeyeceğini vurguladı
Milletvekilliği genel seçimlerine dair pusulada ise ittifak unvanları üste yazılacak altında partiler yer alacak 81 ilin tamamında ittifak ortakları seçime giriyorsa 81 vilayette de pusula birebir olacak Ancak ortak liste kararı alınırsa ve birtakım vilayetlerde bir parti girmezse o vilayette o partinin logosu ittifak altında olmayacak Her sütunun altında partilerin milletvekili adaylarının isimleri de yer alacak Vilayette bağımsız aday varsa pusulanın sonunda yer alacak
Seçmenler cumhurbaşkanı ve milletvekilli seçimleri için başka farklı pusulalarda oy kullanacak İki farklı pusula tek zarfa konulacak ve sandığa o denli atılacak
Deprem bölgelerinde oy verme süreci nasıl olacak
Daha evvelki seçimde olduğu üzere yeniden muhakkak bölgelerde sandık kurulacak Yıkılan okulların da bahçesinde sandık kurulacak Seçmenler adres kaydını değiştirdiği yerde kullanacak değiştirmediyse zelzele bölgesinde kullanacak Depremzede öbür vilayette oy kullanırsa oyu o vilayet için sayılacak
Tutuklu ve mahkumlar nasıl oy kullanacak Seyyar sandık kimin için
Tutuklular ile taksirli hatalardan mahkumlar cezaevlerinde oy verecek Hastalığı yahut mahzuru nedeniyle yatağa bağımlı olanlar da seyyar sandıkta oy kullanabilecek
