Alican Uludağ
14 Mayıs seçim sürecine gidilirken siyasi partilerin kurduğu ittifakların bir de gayrı resmi Anadolu Yakası Escort ortakları var Tarikat ve cemaatler
Türkiye’de tarikat ve cemaatler her periyot siyasetin ve toplumsal hayatın ana ögelerinden birisini oluşturdu İstanbul Mukavelesi’nin feshedilmesi Ayasofya’nın ibadete açılması konserlerin yasaklanması bayan ve LGBTİ Kurtköy Escort hakları aleyhindeki uygulamalarda tesirleri olduğu konuşuldu
Seçimlere gidilirken cemaatlerde de hareketlenmeler başladı İlk olarak Nakşibendi Tarikatı’na bağlı Menzil Cemaati ardından Parıltı Cemaati’nin bir kolu olan Risale i Parıltı Meşveret Kümesi Pendik Escort Cumhur İttifakı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ ı destekleme kararı geldi Işık Cemaati’nin diğer bir kolu olan Yeni Asya Kümesi ise rengini Millet İttifakı’ndan yana belirli etti
Şu an Türkiye’de en aktif cemaatlerin başında Nakşibendi Tarikatı’na bağlı Erenköy Cemaati İskenderpaşa Cemaati İsmailağa Cemaati Menzil Cemaati ve Süleymancılar Cemaati geliyor Işık Cemaati de tekrar kendisine bağlı kümelerle isminden kelam ettiriyor
Geçmişte Fethullah Gülen ile ortaklık yapan AKP iktidarı 15 Temmuz darbe teşebbüsünün akabinde ilgisini artık öteki cemaatler üzerinden sürdürüyor Erdoğan İsmailağa Cemaati’nin ölen başkanı Mahmut Ustaosmanoğlu’nun cenaze merasimine katılmıştı
Peki tarikat ve siyasetin ilgisi ne
Menzil Bir Cemaatin İki Yüzü isimli kitabın müellifi Sözcü Gazetesi Ankara Temsilcisi Saygı Öztürk tarikatların her vakit bir oy deposu olarak görüldüğünü belirterek Bir de başındaki kişiyi ayarladığınız vakit şahıslarla tek tek uğraşmak yerine bu türlü genel bir oy haline dönüşebiliyor diyor
Geçmiş devirde tarikatların bir partiyi desteklediklerine dair açıklama yapmadıklarını belirten Öztürk Peki tarikatlar neden artık buna gereksinim duyuyor sorusuna Açıklama yapmasının ardında o siyasi partinin iktidara gelmesi halinde onlardan nemalanmaktan öteki bir mana söz etmiyor cevabını veriyor
Tarikatların yaşaması güç edinmesi devlet içerisindeki biraz muhafazalı pozisyona gelmesi büsbütün siyasete bağlı diyen Öztürk tarikat ile siyasetin karşılıklı olarak birbirlerini desteklediğini kaydediyor Öztürk Nasıl destekliyorlar Bunlar oy vererek destekliyor Karşı taraf da siyasi dayanak vererek onların oylarını almaya çalışıyorlar Türkiye’de öteden beri bu bu türlü ve bu türlü olacak üzere gözüküyor görüşünü lisana getiriyor
DW Türkçe ‘ye konuşan Metropoll Araştırma’nın kurucusu Özer Sencar da cemaatlerin siyasetle işbirliği yaparak kendi irtibat ve yayılma alanlarını kolaylaştırmaya çalıştıklarını ifade ederek İktidara gelen partilerden ise daha sonraki süreçlerde birtakım kayırmalar devlet takımları ve muhtemelen bir ekip ihaleler istiyorlar diyor
Cemaatlerin oyları yüzde 2’yi geçmez
Peki tarikat ve cemaatlerin seçimlerin sonuçlarını etkileme gücü var mı
Saygı Öztürk’e nazaran oy potansiyelleri o denli kestirim edildiği üzere olmadığı görüşünde Ama sesleri düzgün çıkar bunların diyen Öztürk şunları kaydediyor
Aynı tarikat içerisinde yer alıp farklı farklı siyasi partilere oy da verirler Süleymancılar der ki ‘Bizim yüz bin oyumuz var yüz bin müridimiz var’ Güya yüz bin müridi ona oy verecek ya da onların istedikleri yerlere oy verecekleri söylenirler Ben bunu merak ettim daha evvel Süleymancılardan milletvekili seçilen bireye de sordum ‘Bunu kullanacağız’ dedi ‘Gidip karşılığında adaylık istiyoruz bir veriyorlarsa iki kişi istiyoruz üç kişi alabiliyoruz Ne alırsak’ Ne oluyor Devletin içine girmiş oluyor devletin içine girince ne oluyor karşılıklı alışveriş
Benzer görüşte olan MetroPOLL Araştırma şirketinin sahibi Özer Sencar Şundan eminim Türkiye’deki bütün cemaatleri toplasanız yakınlarını etrafını toplasanız yüzde iki ya olur ya olmaz Bunların bir partinin oyunun yükseltilmesi yahut düşürülmesinden önemli bir tesirlerinin olduğunu zannetmiyorum İstedikleri kadar iktidarı yahut muhalefetin bir partisini desteklesinler Bunların oy gücü siyaset sahnesinde tesirli olabilecek bir güce cumhuriyet tarihinde hiçbir devrinde ulaşmadılar en büyük cemaat olarak bilinen Gülen Cemaati’nin bile oy gücü bu türlü bir güce ulaşmadı diyor
Gülencilerden sonra Menzilcilerin aktifliği arttı
Türkiye’de tarikatlar sırf dini hudutlar içinde kalmadı gayelerine devleti de koydu Gülen Cemaati bir devir AKP ile paydaşlık yapmasının da tesiriyle devlette kıymetli bir bürokratik güce ulaştı Lakin iktidar ile yaşadığı çatışma ve akabinde gelen 15 Temmuz darbe teşebbüsünün akabinde Gülen Cemaati’nin devlet içerisindeki gücü kıymetli ölçüde tasfiye edildi Devlet içerisinde tarikat ve cemaatlerin varlığı ise son bulmadı
Saygı Öztürk bu konuda Şimdi Menzilcilerin devlet içerisinde aktiflikleri alabildiğince fazla Ancak öteki tarikatlar da bunlardan geri kalmamak ismine onlar da büyük uğraş içerisinde ve tarikatlar ortasında devleti biraz kuşatma devletin imkanlarından daha fazla yararlanmak için kendi ortalarında da bölünmeler oluyor Kendi ortalarında bölünüp sadece bu yüzden kimileri diyor ki dinde tasavvufta bu türlü şeyler yoktur Kimileri da diyor ki hayır yapalım diyor
Özer Sencar da şu anda devletin belirli kurumlarında yerleşen cemaatlerin olduğuna işaret ederek bunların emniyet sıhhat sistemi üzere kurumlarda olduğuna işaret ediyor
Menzil Tarikatı, Abdülhakim el-Hüseyni mahlasını kullanan Abdülhakim Erol tarafından kurulmuştu
Ancak bu cemaatlerin bir siyasi partiyi beklenin ötesinde taşıyabileceği kanaatinde olmadığını belirten Sencar Birlikte olmalarının gücü ile birtakım aralar kaydediyorlar Lakin bu uzaklıklar beşerler ortasındaki yayılmadan fazla devlet içinde mali boyutta iş dünyasında daha çok yayılıyorlar ve bu görünür hale geliyor Ve bu onlara bir güç sağlıyor ruhsal bir güç sağlıyor Büyük bir cemaat diye İnsanları çekiniyor olabilirler değerlendirmesini yapıyor
Cemaatler büyük oranda holdingleşti
Cemaatler son yıllarda ekonomik bir güç de elde etmiş durumda Şu anda cemaatler büyük oranda holdingleşti diyen Sencar Bunların dünya ile ilgileri ahiret ile bağlantılarından daha fazla olduğu kanaatindeyim diyor Gülen Cemaati’nin bankasının olduğunu anımsatan Sencar Bunların siyasetle ilgilenmesinin sebebi devlet imkânlarından istifade edeceklerini düşünmeleri Bu uzunca bir müddettir var Muhtemelen 50 yıldır bu türlü yaygın bir sağ iktidarlar bilhassa 1960’lardan sonra sağ iktidarlar bunların varsaydıkları insan sayısı gücünden istifade edebileceklerini düşünüyorlar diyor
Saygı Öztürk de tarikat yapılarının yalnızca dinle ilgilenen bir yapı olmadığını holdingleşen bir yapıya dönüştüklerini kaydediyor Menzil Cemaati’nin Menzil köyünde holdingi olduğunu anımsatan Öztürk Buna bağlı otobüs şirketlerinden tutun seyahat şirketlerine otelleri hastaneleri aklınıza gelebilecek her şey var Lakin tüm bunların yanı sıra devletten kıymetli ihaleler alıyorlar Mesela sağlıklı ilgili bahislerde gerçekten bir periyot Sıhhat Bakanlığı orada bir çaycı bile alınacağı vakit kesinlikle Menzil’in onayı olurdu Bugün tahminen o eski gücü yok fakat öteki bakanlıklarda yeniden birebir biçimde etkinliklerini sürdürüyorlar değerlendirmesini yapıyor
Halk nezdinde sempatileri asgarî seviyede
Peki halk cemaatlere son yıllarda nasıl bakıyor
Özer Sencar Bunların ne entelektüel güçleri vardır ne de sayısal olarak bir partiyi etkileyecek güçleri vardır Bilhassa son on senede güçleri ve bilhassa halk nezdindeki sempatileri minimumum düzeye indiği kanaatindeyim diyor
