İsrail polisi işgal altındaki Doğu Kudüs’te Mescid-i Aksa’ya Ramazan ayında birkaç gece baskın düzenledi.
İsrail buna münasebet olarak bir küme Filistinli gencin içeri girerek barikat kurmasını gösterdi.
İsrail’in bu tutumu birçok ülke tarafından eleştirildi.
Mescid-i Aksa, Doğu Kudüs’ün Eski Şehir’inde Harem-ü Şerif denilen bir alan içerisinde yer alıyor.
Mescid-i Aksa, Müslümanların Mekke ve Medine’den sonra İslam’ın en kutsal üçüncü dini mabedi olarak kabul ediliyor.
8. yüzyılda inşa edilen bu mescitte İslam dinine nazaran peygamber kabul edilen çok sayıda kişinin ibadet ettiği düşünülüyor.
Muhammed Peygamber periyodunda Medine’de Müslümanların Mescid-i Aksa’ya yönelerek namaz kıldığı ve burayı kıble olarak kabul ettikleri belirtilir.
Miraç olarak tanımlanan ve Muhammed Peygamber’in göğe yükseldiğine inanılan sürecin başlangıcında Muhammed Peygamber’in Mescid-i Aksa’ya geldiğine inanılır.
Burası birebir vakitte Museviler için de kutsal bir alan.
Kral Davut’un oğlu Süleyman’ın birinci tapınağı burada üç bin yıl evvel inşa ettiğine inanılır.
Burada yer alan Ağlama Duvarı, Yahudilik inancının en kutsal yeri.
Mescid-i Aksa’yı kim yönetiyor?
İsrail, 1967 yılındaki Altı Gün Savaşı’nda o vakte kadar Ürdün’ün denetimi altında bulunan Doğu Kudüs’ü işgal etti. O tarihten bu yana bu alan İsrail işgali altında bulunuyor.
İsrail’in bu işgali o devirde memleketler arası topluluk tarafından tanınmamıştı.
Anlaşmaya nazaran Mescid-i Aksa, Ürdün Vakıflar İslami İşler ve Mukaddesat Bakanlığı’na bağlı Kudüs İslami Vakıflar İdaresi’nin himayesinde bulunuyor.
Yine tıpkı mutabakata nazaran Müslüman olmayanlar bu alanı ziyaret edebilir fakat yalnızca Müslümanlar cami alanında ibadet edebilir.
İsrail’in başhahamı, Tapınak Doruğu ya da Mabet Zirvesi olarak da bilinen Harem-ü Şerif’e Musevilerin girişini, ayak basılmayacak kadar kutsal bir yer olması münasebetiyle yasaklamış durumda.
İsrail hükümeti ise Hristiyan ve Musevilerin turist olarak haftanın beş günü dört saatliğine alanı ziyaret edebileceğini belirtiyor.
Yahudiler Tapınak Tepesi’nin aşağısında Kral Süleyman’dın tapınağından geriye kaldığı düşünülen alanda ibadet ediyor.
Daha evvel hangi çatışmalar yaşandı?
2000’de o vakitler muhalefetin başında olan Ariel Şaron’un Harem-ü Şerif’e yaptığı ziyaret, Filistinlilerin ikinci intifadayı başlatmasına neden olmuştı.
Ayaklanmalar sırasında 3 binden fazla Filistinli, bin kadar Yahudi hayatını kaybetti.
Mayıs 2021’de ise Filistinliler birtakım ailelerin alandan sürülmesi yüzünden İsrail polisine karşı çıktı; olayların sonucunda 163 Filistinli ve 17 polis yaralandı.
Bu olayın üzerine Hamas’ın Gazze Şeridi’nden roket fırlatması yüzünden 11 günlük bir çatışma yaşandı.
Geçen yıl Ramazan ve Yahudiler’in Hamursuz Bayramı’nın denk geldiği bir periyotta İsrail polisinin Yahudi ziyaretçiler için alanı boşalttığı sırada şiddet dolu anlar yaşandı.
Bu Ramazan ayında yaşanan gelişmeler sırasında ise Filistinliler ve İsrail polisi ortasındaki çatışmalarda 50 kişi yaralandı.
Olayların başlamasından evvel Çok Musevilerin bölgede keçi kurban etmek istemesi üzerine İsrail polisi buna müsaade veremeyeceklerini söylemişti.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise “her dinden herkesin alana girmesi” gerektiğini aktardı.
Kudüs İslami Vakıflar Yönetimi ise polis baskınını, “kimliklerin nahoş bir ihlali” olarak nitelendirdi.
İsrail basınına nazaran Gazze Şeridi’nden 16 roket fırlatıldı.
