Chicago Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ufuk Akçiğit, Türkiye’den akademik beyin göçünün fotoğrafını çeken bir araştırma yaptı. Türkiye’den giden 12 bin akademisyenin yurtdışında gittiğini kaydeden Prof. Akçiğit, geri dönenlerin randımanının ise yüzde 10 düştüğünü ortaya koydu.
Türkiye Bilişim Vakfı takviyesi ile ülkemizin en kıymetli meselelerinden biri olan beyin göçünün fotoğrafını çeken bir araştırma yapan Chicago Üniversitesi İktisat Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Ufuk Akçiğit, “En verimli akademisyenler yurtdışına gidiyor, randımanı arttıkça akademisyen Türkiye’ye dönmek istemiyor. Buna da beyin göçü paradoksu deniliyor.“
Dünya Gazetesinden Şebnem Turhan’ın haberine nazaran; Prof. Dr. Ufuk Akçiğit’in yapay zeka dayanağı ile gerçekleştirdiği araştırmaya nazaran, 12 bin akademisyen hala yurtdışında.
Türkiye’nin verimlilik merkezli yeni bir muvaffakiyet öyküsü yazması gerektiğini belirten Prof. Akçiğit’in araştırması, data bazlı siyasetlere süratle dönülmesi gerektiğini ve beyin göçü ile yurtdışına giden akademisyenlerin bir ayağının kesinlikle Türkiye’de olmasının sağlanmasının kıymetini ortaya koydu.
Sunumunda Türkiye’nin külfetinin “doğru soruyu soramamak” olduğunu belirten Prof. Akçiğit’e nazaran, Türkiye iktisadının derdi kaynak eksikliği değil, var olan kaynağı hakikat noktalara yönlendirememek. Akçiğit, gerçek bir strateji olmadığında gelecek dış finansman kaynağının yarardan çok ziyan bile getirebileceğini belirtti.
|
1960’larda gerideki ülkeler bizi nasıl geçti? Türkiye’nin kişi başı ulusal geliri, ABD’ye kıyaslandığında, Türkiye 1960’ların başından beri ABD’nin yüzde 20’leri düzeyinde. 1960’ta Türkiye’nin gerisinde olan Singapur, Güney Kore, Litvanya, Polonya, Şili, Çin, 2020’lere gelindiğinde Türkiye’nin üzerine çıktı. Singapur ABD’yi geçti; Güney Kore ABD’nin yüzde 50’sine ulaştı. Bu ülkeler bu gelişmeyi sermaye artırmanın yanında verimliliklerine yatırım yaparak sağladı. Türkiye verimlilik artırmadan orta gelir tuzağından çıkamayacak. Kamunun ayırdığı kaynak verimli kullanılamıyor Türkiye hem makale hem patent sayısı hem de ulusal gelir açısından OECD ülkeleri ortasında en taban sıralarda. Gelir eşitsizliği ile kişi başına düşen AR-GE araştırmacı sayısı ortasında aykırı bir ilgi var. Türkiye OECD ülkeleri ortasında yüksek gelir adaletsizliğine (sondan üçüncü) ve düşük araştırmacı oranına (yine sondan üçüncü) sahip kümede. OECD verisi incelendiğinde Türkiye kişi başına düşen bilimsel yayınlarda en gerilerde fakat kamunun yükseköğretim harcamasının ulusal gelirdeki hissesi açısından önlerde. Yani Türkiye’de yükseköğretime önemli bir kaynak ayrılmaktadır; fakat bu kaynaklar verimli bir halde kullanılamadığından bilimsel çıktıya yol açmıyor. Türkiye AR-GE’nin ulusal gelire oranı konusunda en gerilerde; fakat özel kesim AR-GE’sine kamunun takviye oranı açısından en önlerde. Türkiye’de AR-GE için gerekli teşvikler verilmekte lakin gereğince olumlu sonuç alınamıyor. |
