İsrail ve Filistinliler ortasındaki çatışmalar büyürken, birçok kişi toplumsal medyada, anti-semitizm ve anti-siyonizm ortasındaki farkı anlamaya çalışıyor.
Bu tabirler ne manaya geliyor?
- Anti-semitizm, Yahudi halkına karşı önyargı manasına geliyor
- Anti-siyonizm, genel olarak İsrail devletinin varlığına karşı çıkmak olarak tanımlanabilir
İslam’ın en kutsal üçüncü yeri El Aksa Camii ve Museviler’in Tapınak Dağı diye isimlendirdiği en kutsal yerde 2021’de yaşanan çatışmalar.
Anti-semitizm nedir?
Yahudiler, asırlarca önyargı, düşmanlık ve kovuşturmayla karşı karşıya kaldı.
2. Dünya Savaşı’nda altı milyon Yahudi “Holokost” diye de bilinen soykırımda Naziler ya da işbirlikçileri altı milyon öldürüldü.
Günümüzde antisemitizm, birçok halde görülebiliyor. Bunlara global mali sistem ve medyayı Musevilerin denetim ettiğine dair komplo teorileri, sinagoglara hücumlar, kelamlı hakaret, nefret söylemi ve toplumsal medyadaki tacizkar paylaşımlar da dahil.
Bazen İsrail ile ilgili farklı görüşlere sahip beşerler, muhakkak yorumların ya da fikirlerin anti-semitik olup olmadığı konusunda uzlaşmazlık da yaşıyor. Sıklıkla bu tartışmalarda İsrail ve “Siyonizm” tabirleri geçiyor.
Siyonizm nedir?
Siyonizm, 19. Yüzyılın sonlarında Avrupa’da siyasi bir hareket başladı ve Filistin topraklarında (Yahudiler antik İsrail toprağı diye tanımlıyor) bir Yahudi ulusu kurmak istiyorlardı.
BM, Filistin’i Yahudi ve Arap devletlerine bölmeye karar verdi ve 1948’de İsrail devleti kuruldu.
Ancak Filistin ve etraf bölgelerde yaşayan pek çok Arap İsrail’e karşıydı ve Arap haklarının ihlali olarak görüyorlardı.
Şimdilerdeyse, kendisini Siyonist hareketin bir modülü olarak gören bir kişi, İsrail’in bir Yahudi ulusu olarak korunmasına ve kalkınmasına inanıyor.
Siyonizm içinde de farklı anlayışlar var. Örneğin birtakım Siyonistler İsrail’in kendi topraklarının ötesindeki birtakım yerlerde de hakkı olduğuna inanırken, kimi Siyonistler buna karşı çıkıyor.
Yahudilerin çok büyük çoğunluğu tıpkı vakitte Siyonist. Küçük bir azınlıksa dini ya da siyasi nedenlerle Siyonizme karşı çıkıyor.
Yahudi olmayanlar da Siyonist olabiliyor.
İsrail Başbakakanı David Ben-Gurion 1948’de İsrail devletinin kuruluşunu ilan ederken.
Anti-siyonizm nedir?
Anti-siyonizm genel olarak İsrail devletinin varlığına karşı çıkmak olarak tanımlanabilir.
İsrail hükümetinin siyasetlerini eleştiren Siyonistler de var. Bunlara Batı Şeria’nın işgali, hudut duvarının güzergahı (İsrail duvarı Batı Şeria’da inşa ediyor ve Filistinli saldırganlara karşı güvenlik tedbiri olduğunu savunuyor, Filistinlileri destekleyenler ise toprak ilhakı için bir araç olduğunu söylüyor) ve Yahudi yerleşimlerinin inşası da dahil.
Bazı durumlarda, beşerler İsrail’i çok sert bir halde eleştirdiklerinde, tenkidin motivasyonunun anti-semitizm olup olmadığını bilmek zorlaşıyor.
Bu da anti-Siyonizmin, yani Yahudi devletini reddetmenin bir cins çağdaş anti-semitizm tipi olduğu suçlamalarını beraberinde getirdi. Memleketler arası Holokost Anma İttifakı, İsrail’e karşı birtakım tezlerin ve suçlamaların anti-semitik olduğunu söylüyor.
Bunu reddedenlerse, bu argümanın İsrail destekçileri tarafından İsrail’e yönelik makul tenkitleri ırkçı olarak tanımlamak için kullanılan bir araç olduğunu vurguluyor.
Bazıları “Siyonist” sözünün Musevilere karşı örtülü bir hücum aracı olarak kullanılabileceğini savunuyor. Kimileriyse, İsrail hükümeti ve destekçilerinin tenkitleri önlemek için taammüden Siyonizm ve anti-semitizm sözlerini birbirine karıştırdığını söylüyor.
