İngiliz polisi ülkenin Washington Büyükelçisinin yazışmalarının basına sızmasıyla ilgili soruşturma kapsamında, elinde öteki sızıntı evrak olan basın kuruluşlarının da bunları polise teslim etmesini istedi.
İngiliz polis teşkilatı Scotland Yard Müdür Yardımcısı Neil Basu yaptığı yazılı açıklamayla, İngiltere’nin eski Washington Büyükelçisi Kim Darroch’un ABD Başkanı Donald Trump’a “beceriksiz” dediği kapalı yazışmalarını basına sızdıran kişinin polise teslim olmasını istedi.
Sızıntının kaynağından “polis dedektiflerinin kıymetli vaktini boşa harcatmamasını” isteyen Basu, basın kuruluşlarına da ellerinde öbür evraklar varsa bunları yayımlamamaları daveti yaptı.
Gizli yazışmaların yayımlanmasının cürüm teşkil edeceğini belirten Basu, “Sosyal ve ana akım medyanın bütün sahiplerine, editörlerine ve yayımcılarına ellerindeki yahut kendilerine sunulabilecek sızıntı hükümet dokümanlarını yayımlamamalarını ve bunları polise ya da gerçek sahibi olan Majestelerinin hükümetine iade etmelerini tavsiye ediyorum.” sözlerini kullandı.
Gazetecilerden tepki
Ancak Basu’nun basın kuruluşlarına yaptığı davet gazetecilerin yansısını çekti.
Londra’nın akşam gazetesi Evening Standard’ın genel yayın direktörlüğünü yapan eski Maliye Bakanı George Osborne, polis açıklamasına Twitter üzerinden reaksiyon gösterdi.
“Polis müdürünün yerinde olsaydım ve hem kendimin, hem de teşkilatımın güvenilirliğini korumak isteseydim, kendimi bu aptalca ve fikirsiz yorumdan uzak tutardım. Muhakkak ki bu basın özgürlüğünden habersiz düşük seviyeli bir memur tarafından yazılmış bir açıklama.” sözlerini kullandı.
Financial Times gazetesinin ABD editörü Peter Spiegel de Twitter bildirisinde “Bir Batılı demokrasideki değerli bir polis teşkilatı için kan donduran bir davet. Scotland Yard, ne yapacaksın, tutuklayacak mısın bizi?” diye sordu.
Sunday Times gazetesinin siyaset editörü Tim Shipman da Scotland Yard Müdürü Cressida Dick’e bu polis açıklamasına onay verip vermediğini sordu.
Açıklamayı “uğursuz, saçma, antidemokratik” diye nitelendiren Shipman, bunun gazetecileri hükümet dokümanlarını yayımladıkları için tutuklamakla tehdit manasına geldiğini tabir etti.
“Burası Rusya değil.” tabirini kullanan Shipman, Dick’e “Özgür bir toplumla ilgili rastgele bir fikrin var mı?” sorusunu yöneltti.
Polis açıklamasına tek dayanak ise parlamentonun alt kanadı Avam Kamarasının Dışişleri Komitesi Lideri Tom Tugendhat’tan geldi.
Kamu yayın kuruluşu BBC’ye konuşan Tugendhat, polisin basın kuruluşlarından ülke güvenliği zaafa uğratacak dokümanları yayımlamamaları tarafındaki davetini “makul bir talep” diye nitelendirdi.
Medya özgürlüğü konferansı
İngiliz Dışişleri Bakanlığı geçen hafta Kanada’yla iş birliği halinde Londra’da “Küresel Medya Özgürlüğü Konferansı” düzenlemişti.
Yaklaşık 100 ülkeden 60 bakan ile 1500 gazetecinin katıldığı konferansta AA’ya açıklamalarda bulunan Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, “Özgür medya demokratik gelişmenin hakikaten kıymetli bir kesimidir. Biz de İngiltere ve Kanada olarak bu kıymetli unsurun bayrağını dalgalandırmayı istiyoruz.” tabirlerini kullanmıştı.
Ancak İngiltere konferansı izlemek için müracaatta bulunan Rus basın kuruluşları RT ve Sputnik’e akreditasyon vermemişti.
İstifa getiren kriz
İngiliz Daily Mail gazetesinin pazar edisyonu Mail On Sunday, ülkenin Washington Büyükelçisi Darroch’ın diplomatik yazışmaları olduğu öne sürülen metinler yayımlanmıştı.
Yazışmalarda Darroch, ABD Lideri ile ilgili “Trump idaresinin esasen daha olağan, daha az fonksiyonsuz, daha az iddia edilemez, daha az hizipçi, diplomatik olarak da daha az sakar ve maharetsiz olacağına inanmıyoruz.” tabirlerini kullanıyordu.
Başbakan Theresa May ve Dışişleri Bakanı Hunt Darroch’a sahip çıkarken, sızıntıyla ilgili soruşturma başlatılmıştı.
Trump da olayla ilgili yaptığı açıklamalarda, Darroch için “çok aptal bir adam” sözünü kullanmış ve İngiliz büyükelçiyle çalışmayacağını bildirmişti.
Krizin büyümesi üzerine Darroch çarşamba günü misyonundan istifa etmişti.
