ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Bloomberg televizyonuna yaptığı açıklamada Türkiye’nin S-400’ü operasyonel kılmaması için davette bulundu.
Pompeo, Bloomberg’den Kevin Cirilli’ye verdiği röportajında şu kelamları kullandı:
“Türklere S-400’ün aktive edilmesinin kabul edilemez olduğunu açıkça belirttik. F-35 programını engelleyerek zati bir adım attık. Daha fazla yaptırımlar da olabilir lakin asıl istediğimiz S-400’lerin operasyonel olmaması. Bizim maksadımız bu; Türklere aylardır bunun F-35 ile uyumlu olmadığını söylüyoruz. Birtakım kesimleri alıyorlar lakin bu kararı gözden geçirmelerini istiyoruz.”
Pompeo’nun bu kelamları, Amerikan savunma dalıyla ilgili bir haber sitesi olan Defense One’ın haberinin akabinde geldi.
Defense One, ABD Lideri Donald Trump’ın talebi üzerine Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham’ın Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nu aradığını, S-400 hava savunma sisteminin operasyonel kılınmaması takdirinde yaptırımların uygulanmayacağını söylediğini belirtti.
Defense One’ın kıdemli ulusal güvenlik muhabiri Katie Bo Williams’e konuşan Lindsey Graham şunları söyledi:
“Eğer S-400’ü aktive etmezlerse yaptırımların uygulanması için bir sebep yok. Benim umudum Türkiye’yi sistemi aktive etmemeye ikta etmek; zira bu bağlantılar için çok ziyan verici bir gelişme. Türkiye’ye S-400’ü bir kenara bırakalım ve hür ticaret mutabakatı müzakerelerine başlayalım teklifinde bulundum.”
We must find a way to avoid the damage to the relationship that comes from Turkey activating the Russian S-400 missile system.
When it comes to Turkey, we are looking for a Win-Win, not a Lose-Lose.
— Lindsey Graham (@LindseyGrahamSC) July 25, 2019
Bloomberg’den Kevin Cirilli, röportajı sırasında ABD Dışişleri Bakanı Pompeo’ya Defense One’ın haberini sordu; lakin Pompeo idare içinde sürdürülen görüşmelerle ilgili bir yorumda bulunmayacağını lakin herkesin bu bahis için efor sarf ettiğini söyledi.
Reuters: Senatörler sonraki adım konusunda emin değil
Diğer yandan Reuters haber ajansı da senatörlerin Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemini almasından rahatsız olduğunu, fakat sonraki adımların ne olması gerektiğinden emin olmadıklarını haberleştirdi.
Senatörler, Türkiye’ye karşı tatilden döndükleri tarih olan 9 Eylül’den evvel rastgele bir adımın atılmasının beklenmediğini lisana getirdi.
Trump, Salı günü yaklaşık 40 Cumhuriyetçi senatörü Beyaz Saray’a davet ederek bundan sonraki adımın ne olması gerektiğini konuşmuştu.
Senato Dış Bağlar Komitesi Lideri James Risch, basına yaptığı açıklamada hararetli tartışmaların yaşandığını lakin bir sonuca ulaşılamadığını söyledi.
Bazı senatörler ise ‘Suriye ve Irak ile alakalar açısından yeterli bir müttefik olan’ Türkiye ile alakaların bozulmamasından yana.
Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komitesi’nden Cumhuriyetçi Mac Thornberry, Türkiye’nin değerli bir müttefik olduğunu, bir bildiri verirken Türkiye’nin yabancılaştırılmaması gerektiğini lisana getirdi.
Demokrat Parti’den senatörler Bob Menendez ve Jeanne Shaheen ise ‘ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Çaba Etme Maddesi’nin (CAATSA) açık olduğunu ve bunun uygulanması gerektiğini düşünüyor.
Shaheen, öbür ülkeler için de CAATSA’nın ‘dişini göstermesinin’ ve Amerikan idaresinin Türkiye’ye karşı gücünü ortaya koymasının gerektiği görüşünde.
Türkiye’ye muhtemel yaptırımların 2017’de yürürlüğe sokulan ‘ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Çaba Etme Yasası’ (CAATSA) kapsamında gündeme gelmesi bekleniyor.
İlk kısım teslimat tamamlandı
Rusya’dan alınan S-400 hava savunma sistemine dair birinci kısım teslimat bu hafta içinde tamamlandı. 30 Rus uçağı ile gerçekleştirilen birinci teslimatın akabinde ikinci küme gerecin de Ankara’ya getirilmesi bekleniyor.
ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 savunma sistemini satın almasından ötürü ortak F-35 savaş jeti programına iştirakini askıya aldığını açıklamıştı.
Eğer senatörlerin baskısı sonuç verir ve Trump CAATSA yaptırımlarının uygulanmasına karar verirse, birinci defa bir NATO üyesi ülke, ABD tarafından yaptırımlara maruz kalmış olacak.
2017’de yürürlüğe giren CAATSA, Rusya’nın savunma sanayi firmalarıyla iş yapan şirket yahut ülkelere yaptırım uygulanmasını mecburî kılıyor, ABD Lideri’nin bundan kaçınmaması için de Senato onayı olmadan bu hususta karar almasını engelliyor.
- CAATSA: ABD’nin S-400 konusunda Türkiye’ye yaptırım ikazının desteği olan yasa
- ABD basını Beyaz Saray’daki Türkiye toplantısının perde ardını yazdı
- S-400 teslimatı başladı: Bundan sonra ne olacak?
- S-400: Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı hava savunma sistemi
- S-400 ve F-35 krizi hakkında bilinmesi gerekenler
- Türkiye, ABD’nin mümkün yaptırımlarına maruz kalmamak için Trump’ın müdahalesini mi bekliyor?