Hürriyet gazetesi muharriri Sedat Ergin, Türkiye’nin satın aldığı Rus imali S-400 hava savunma sisteminin “dost ile düşmanı nasıl ayırt edeceği” konusunda bir yazı kaleme aldı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg dün yaptığı açıklamalarda S-400’lerin NATO sistemine entegre edilmeyeceğini bir defa daha vurguladı. Ergin, TSK’nın askeri radar ağının NATO sistemine entegre olduğunu ve dost ile düşmanları ayırt edebilme yeteneğinin NATO prosedürleri (Link 16) üzerinden tanımlandığını hatırlattı.
Savunma Sanayi Lideri İsmail Demir geçen günlerde TGRT’ye yaptığı açıklamalarda ikinci parti S-400 teslimatının gelecek yılın sonunda başlayabileceğini söylemişti. Demir ayrıyeten, “Birinci sistem üzere değil ikinci sistem. İkinci sistemde bir ortak üretim, teknoloji paylaşımı, yazılım entegrasyonu üzere bir dizi adım var ve oradaki kazanımların birinci sisteme de entegre edilmesi var. Bu sistemdeki dost-düşman tanıma ögeleri ve yazılım üzere bahislerin bizim denetimimizde olması bizim için hayati değere sahip. Bunun hayata geçmesi lazım ve karşı tarafla da bu bahisle mutabıkız” tabirlerini kullanmıştı.
Ergin bu açıklamalardan yola çıkarak şu değerlendirmede bulundu:
Demir’in bu kelamlarından birinci parti gelen S-400 sistemlerindeki eksiklerin tamamlanmasının ikinci basamak için hedeflendiği, dost-düşman tanıma yeteneğinin ulusal imkânlarla kazanılmasının da bu etaba kaldığı anlaşılıyor.
Bu yetenek kazanıldığı takdirde belirecek durum şudur: Türkiye’de S-400’ler dışındaki rastgele bir askeri radar NATO prosedürlerine nazaran tanımlanmış dost-düşman ayrımı yapan bir hava fotoğrafını görürken, S-400 radarları ulusal imkânlarla ve hasebiyle tercihlere nazaran tanımlanmış bir fotoğraf okuyacaktır.
Bu yeteneğin kazanılması halinde Türkiye’nin A) Biri NATO’nun ittifak sistemine entegre bir radar örtüsü ve B) S-400’ler üzerinden bundan bağımsız ulusal nitelikli ikinci bir radar örtüsüne sahip olacağı ikili bir yapının ortaya çıkacağını söyleyebiliriz. Bu durum TSK’ya hem yeni yetenekler kazandıracak, lakin uygulamada bir dizi probleme da yol açabilecektir.
Türkiye’nin savunma doktrininde bu iki yapının birlikte çalışabileceği bir konseptin ortaya konması TSK açısından yeni periyodun en kritik sınamalarından biridir.
