Alman Bertelsmann Vakfı’nın yaptırdığı araştırma, her iki Alman‘dan birinin İslam’ı tehdit olarak gördüğünü, doğuda yüzde 30, batıda yüzde 16’lık bölümün Müslüman komşu istemediğini ortaya koydu.
Bertelsmann Vakfı’nın yaptırdığı bir araştırma, Almanya’da İslam ve Müslümanlara yönelik önyargıların kökleştiğini ortaya koydu. Perşembe günü açıklanan araştırma sonuçlarına nazaran Almanya’da her iki bireyden biri İslam’ı tehdit olarak görüyor. Bu algının birkaç yıldır “oldukça istikrarlı bir formda kökleştiğine” işaret eden araştırma, daha az Müslümanın yaşadığı doğu bölgelerinde önyargıların daha güçlü olduğuna dikkat çekiyor.
Araştırmaya nazaran İslam’ı tehdit olarak algılayanların oranı Almanya’nın doğusunda yüzde 57, batısında ise yüzde 50 civarında. Tıpkı formda doğu bölgelerinde yüzde 30 ve batıda yüzde 16’lık kesim Müslüman komşu istemiyor.
Araştırmada her iki şahıstan birinin, globalleşme ve göç sonucu dini çeşitliliğin de artmasını toplum için bir zenginlik olarak gördüğüne işaret ediliyor. Lakin bu olumlu yaklaşım daha çok Hristiyanlık, Budizm, Yahudilik ve Hinduluk için geçerli. İslam’ın toplumu zenginleştirdiğine inananların oranı ise üçte teğe düşüyor. Almanya’da Müslümanların sayısı, 1,5 milyonu ülkenin en kalabalık eyaleti Kuzey Ren-Vestfalya’da olmak üzere, yaklaşık 5 milyon olarak varsayım ediliyor.
Bertelsmann Vakfı din uzmanı Yasemin El-Menouar, İslam’a karşı önyargıların İslam düşmanlığıyla eş tutulmaması gerektiğine dikkat çekerek, İslam’a karşı önyargı bildirenlerin birçoklarının siyasi taleplerde bulunmadığına ya da genel antidemokratik tavırlara sahip olmadığına dikkat çekti. El-Menouar, ankete katılanların yüzde 13’ünün İslam düşmanı olarak sınıflandırılabileceğini belirterek bu kümenin başka azınlıkları da reddettiğine vurgu yaptı.
Dinden çok siyasi ideoloji olarak algılanıyor
İslam’ın bir dinden fazla siyasi ideoloji olarak algılandığının ve bu nedenle dini müsamaha kapsamı dışında değerlendirildiğinin açıkça görüldüğünü belirten El-Menouar, kamuoyunda da İslam’ın ekseriyetle olumsuz bağlamda bahis alındığına dikkat çekti. Raporu hazırlayan araştırmacılardan Gert Pickel İslami terör ve akınlardan duyulan tasanın de İslam algısında rol oynadığını lisana getirerek İslam’ın pek çok bireye kültürel olarak da yabancı geldiğini belirtti.
Araştırma, İslam konusunda tehdit algısının doğuda batıya nazaran daha ağır olmasına karşın genel olarak toplumun tüm kısımlarını kapsadığını da ortaya koyuyor. Din sosyoloğu Gert Pickel, bu cins dışlayıcı, reddeden tavırların tehlikeli olabileceğine işaret ederek “Toplum içinde değerli bir kesitin, öbür, daha küçük bir kümesi tehdit olarak görmesi uzun vadede demokrasiye ziyan verir” değerlendirmesinde bulundu. Pickel, Almanya’da göçmen ve İslam aykırısı tavrıyla tartışmalara yol açan Almanya için Alternatif (AfD) partisi üzere sağ popülistlerin de İslam’ın tehlikeli olduğu algısı üzerinden puan topladığını kaydetti.
Dini müsamahanın birlikte yaşamanın değerli bir ön şartı olduğuna dikkat çekilen raporda halkın yaklaşık yüzde 70’inin öteki dinlerde gerçeklik hissesi görmesi nedeniyle hoşgörülü olarak sınıflandırılabileceği, ayrıyeten dininden bağımsız olarak iştirakçilerin yüzde 89 üzere büyük bir çoğunluğunun demokrasiyi düzgün bir idare biçimi olarak değerlendirdiği de not edildi.
Bertelsmann Vakfı İslam’a yönelik önyargılara karşı kreş ve okuldan başlayarak erken yaşlarda temas ve bağlantının kıymetine dikkat çekti. Raporda, öbür dinlerin mensuplarıyla tertipli temasta bulunan insanların İslam’a karşı da daha az önyargılı olduğu tespitine yer verildi.
