Tarım ve Orman Bakanlığının Türk Besin Kodeksi Bebek ve Küçük Çocuklara Yönelik Besinler ile Beden Tartısı Denetimi İçin Diyetin Yerini Alan Besinler Yönetmeliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Cumhuriyet’in haberine nazaran, bebek ve devam formüllerinin etiketi, sunumu ve reklamında, bebek fotoğraflarıyla bu besinlerin kullanımını özendirecek fotoğraf yahut sözler kullanılamayacak. Beden yükü denetimi için diyetin yerini alan besinlerin etiketleme, sunum ve reklamında, bunların kullanımı sonucunda ortaya çıkan yük kaybı suratı yahut ölçüsüne ait bir söz yer alamayacak.
Avrupa Birliği mevzuatına ahenk çerçevesinde hazırlanan yönetmelikle bebek formülleri, devam formülleri, bebek ve küçük çocuk ek besinleriyle beden tartısı denetimi için diyetin yerini alan besinlerin bileşim ve bilgilendirme gereklilikleri, bu besin kategorilerine eklenebilecek hususlar listesi ve bu listenin güncellenmesi için uygulanacak metot ve temeller belirlendi.
“Tedavi etme”, “hastalık önleme” üzere sözler kullanılmayacak
Buna nazaran, besinlerin bileşimi, genel kabul görmüş bilimsel bilgiler doğrultusunda bu besinleri tüketmesi amaçlanan şahıslara ve onların beslenmeyle ilgili gereksinimlerini karşılamaya uygun olacak. Bu besinler, tüketmesi amaçlanan şahısların sıhhatine yönelik tehlike oluşturacak ölçüde rastgele bir husus içermeyecek.
Gereklilikleri karşılamak gayesiyle besinlere eklenen bileşenler, insan bedeni tarafından biyolojik olarak yararlanılabilir, besleyici yahut fizyolojik tesire sahip ve gıdayı tüketmesi amaçlanan şahıslara uygun olacak.
Gıdaların etiketlenmesi, sunumu ve reklamı, eserin uygun kullanımına yönelik bilgileri içerecek. Kelam konusu besinlerin etiketinde, sunumunda ve reklamında, bir hastalığı tedbire, tedavi etme yahut uygunlaştırma özelliğine sahip olduğunu bildiren yahut bu türlü özelliklere atıfta bulunan tabirler yer almayacak.
Tıp, beslenme, diyetetik ve eczacılık alanlarında niteliklere sahip bireylere yahut anne sıhhati ve çocuk bakımından sorumlu başka sıhhat hizmeti çalışanlarına yönelik rastgele bir faydalı bilginin ya da tavsiyenin verilmesi ise engellenmeyecek.
Özendirici fotoğraflar olmayacak
Bebek formülleri ve devam formüllerinin etiketlenmesi, sunumu ve reklamı, emzirmeden vazgeçilmesine neden olmayacak biçimde yapılacak.
Bebek ve devam formüllerinin etiketi, sunumu ve reklamında, bebek fotoğraflarıyla bu besinlerin kullanımını özendirecek öbür fotoğraflar yahut tabirler kullanılamayacak. Bebek ve devam formüllerinin çarçabuk tanınmasına ve hazırlama tekniğinin gösterilmesine yönelik grafiklere müsaade verilecek.
‘Kullanımına Müsaade Verilen Unsurlar Listesinde’ yer almaları ve belirtilen ögelere uygun olmaları kuralıyla vitaminler, mineraller, aminoasitler, karnitin ve taurin, nükleotidler, kolin ve inositol üzere unsurlar, yönetmelik kapsamındaki bir yahut daha fazla besin kategorisine eklenebilecek.
Yönetmelik kapsamındaki besinlerin sadece hazır ambalajlı olarak perakende satılmasına müsaade verilecek. Yönetmeliğe muhalif davrananlar hakkında ilgili kanuna nazaran idari yaptırım uygulanacak. Yönetmeliğin yayım tarihinden evvel faaliyet gösteren besin işletmecileri, 31 Aralık 2021’e kadar kelam konusu düzenlemelere uymak zorunda olacak.
Bebek eserlerine GDO yasağı
Öte yandan, Türk Besin Kodeksi Bebek Formülleri ve Devam Formülleri ile Türk Besin Kodeksi Beden Tartısı Denetimi İçin Diyetin Yerini Alan Besinler bildirimleri de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Tebliğlerle bebek ve devam formülleriyle beden tartısı denetimi için diyetin yerini alan besinlere yönelik bileşim, etiketleme, sunum, reklam ve bilgilendirme gereklilikleri belirlendi.
Buna nazaran, bebek ve devam formüllerinde genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar (GDO) ve eserler kullanılamayacak.
Tamamen inek sütü ya da keçi sütü proteinlerinden üretilen bebek ve devam formülleri, “bebek sütü” ve “devam sütü” olarak isimlendirilecek. Büsbütün inek sütü ya da keçi sütü proteinlerinden üretilenler haricindeki bebek ve devam formülleri, “bebek formülü” ve “devam formülü” olarak isimlendirilecek.
“Anne sütü gibi” tabiri yasak
Bebek formüllerinin sunumu ve reklamında, eserin, doğumdan itibaren anne sütüyle beslenemeyen bebekler için uygun olduğuna dair söz bulunacak. Eserin uygun hazırlanması, saklanması, her seferinde taze hazırlanması ve artan eserin kullanılmaması istikametinde talimata yer verilecek reklamda, uygun olmayan hazırlama ve saklama formunun sıhhate ziyanlı olacağına dair ihtar bulunacak.
Bu besinlerin etiketleme, sunum ve reklamı, anne sütüyle beslemekten vazgeçirmeyecek biçimde eserin uygun kullanımı hakkında gerekli bilgileri sağlayacak.Bebek formülleri ve devam formüllerinin etiketleme, sunum ve reklamında “insana özdeş/anne sütüne özdeş”, “anne gibi”, “adapte/uyarlanmış” üzere sözler kullanılamayacak.
Diye eserlere düzenleme
Vücut tartısı denetimi için diyetin yerini alan besinlerde, “ürünün sırf beden yükünü azaltmayı amaçlayan sağlıklı fazla kilolu yahut obez yetişkinler için olduğuna” dair söz yer alacak.
Söz konusu besinleri kullanmaya başlamadan evvel, tıp yahut beslenme ve diyetetik alanlarında çalışan bir sıhhat meslek mensubunun tavsiyesinin alınmasının önerildiğine dair tabir kullanılacak. Bu eserlerin gebe yahut emziren bayanlarla ergenler tarafından kullanılmaması, sıhhat sorunu olan şahıslar tarafından tıp yahut beslenme ve diyetetik alanlarında çalışan bir sıhhat meslek mensubunun tavsiyesi olmadan tüketilmemesi gerektiğine dair tabire yer verilecek.
Günlük kâfi ölçüde sıvı alımının değerine dair tabirin de bulunacağı bilgilendirmede, eserin, kullanma talimatına uygun olarak kullanıldığında, günlük temel besin ögelerini kâfi ölçülerde sağladığı kaydedilecek.
