Kahramanmaraş merkezli zelzelelerde çöken İskenderun Devlet Hastanesi için 11 yıl evvel ‘depreme dayanıksız’ raporu yazan Levent Çeliktürk, “Kolonlar su içindeydi, uyardık ancak bina boşaltılmadı” dedi.
Sputnik’ten Atilla Güner’e konuşan Çeliktürk, “Bu binada sarsıntıya dayanıklılık testini zelzele yönetmeliğine testini yapan şahısım. Yaklaşık 10 yıl evvel kamu binalarının dayanıklılık testi için bizden talep etti ve biz de gerekli çalışmaları yaptık. Test yaptık, numune aldık. Binaların durumu birinci gittiğimizde de berbattı. Binalarda sarsıntı tahkiki yaptığımızda, ‘depreme dayanıksız raporu’ hazırladık ve güçlendirme projesi de hazırlamıştık lakin proje ekonomik olmadığından, yıkılıp tekrar yapılması kararı alınmıştı.” tabirini kullandı.
Çeliktürk şunları kaydetti:
“Biz gittiğimizde hastane rastgele bir hastane üzere işleyişine devam ediyordu. Biz orada tüm yapıları yaptık yalnızca o yıkılan bina değil yıkılmayanlarda da kelam konusu. Kimi bölgeleri yıktılar lakin bu onların bütçesi olmadığı manasına gelmiyor. Güçlendirme maliyeti, yine yapı maliyetini geçince yapıyı yıkıp yine yapma kararı verilir. O vakit da o kararı vermiştik lakin yıkılmayıp kullanılmaya devam edildi. Biz o vakit inceleme yaparken hastanenin taşıyıcı sistemi yeterli değildi. Demirleri paslanmıştı ve beton kabukları atmıştı. Gelişen teknolojide sarsıntı için alınabilecek hasarları bildiğimiz için biz o vakit 2007 yılı sarsıntı yönetmeliğine nazaran araştırma yapmıştık ve bu durumda binanın kolonlarının neredeyse %100 göçme bölgesine geliyordu. Kullanılmayan binaları yıkıldı fakat kullanılan yani hastalara hizmet eden binalar kullanılmaya devam etti.
Yapı şayet zelzeleye dayanıksızsa güçlendirme yoluna gidilir. Güçlendirme projeleri hazırlanır ve maliyeti çıkarılır. Güçlendirme projesi yeni yapı maliyetinin yüzde 40’ını geçerse o vakit güçlendirmek mantıklı değil. Binanın yıkılıp tekrar yapılması kararı alınır. Bizim o devir verdiğimiz karar ve karşılıklı teyitleştiğimiz karar da buydu ve Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın onayı da var yalnızca Sıhhat Bakanlığı’nın onayı yok. Bölgeye yeni hastane de yapıldı ancak hastane mi yetmedi bilmiyorum. Yeraltı suyu yüksekti ve yer berbattı. Yeraltı suyu yüksek olduğu için temel ve kolonlar suyun içerisindeydi hatta demirler paslanmıştı neredeyse demir kalmamıştı bile diyebiliriz. Raporda ayrıntılı fotoğraflar da mevcuttu fakat maalesef ofisim yıkıldı bütün evrak ve arşivler enkaz altında kaldı.
Her olan zelzeleden sonra sarsıntı yönetmeliği değişiyor. Teknoloji ilerledikçe bizler de daha keskin tespitler yapabiliyoruz. Kamu yapıları zelzeleden sonra kesintisiz kullanım sağlaması gereken yapılar. Kamu binalarında rastgele bir çatlak bile olmaması gereken yapılar. Konutlar hudutlu hasarlar alabilecek biçimde tasarlanıyor fakat konutların okula çevrildiği yerler var. Okulun, okul olarak tasarlanması lazım. Sarsıntı yönetmeliğinde şöyle bir şey var, kamu yapılarının yüzde 50 daha güçlü yapılması yazıyor lakin olağan konut olarak tasarlanıp bunu kamu ya da okul yapısına çevirdiğinizde zelzele anında ziyan görüyor ve kullanılmaz hale geliyor. Sarsıntıda çalışması beklenen kurumunun çalışamaması manasına geliyor. O vakit da vatandaşa hizmet gitmiyor.”
TIKLAYIN | Uzmanın kazdığı İskenderun Devlet Hastanesi tabanından yeraltı suyu çıktı: 11 yılda tedbir almayan tüm sorumluların tabiri alınacak
