Evrensel gazetesi Genel Yayın Direktörü Fatih Polat köşesinde edebiyatçı, hekim birebir vakitte Üniversal müellifi Ayşegül Tözeren‘in gözaltına alınmasını eleştirdi.
Polat, yazısında Diyarbakır, Van ve Mardin belediye başlanlarının misyondan alınması ile başlayan operasyonların bağlamının daha da genişleyebileceğinin işareti olduğu değerlendirmesinde bulundu.
Polat’ın yazısının tamamı şöyle:
“Bir gece birdenbire gelebilirim/ beni bekliyorsan, uyumamışsan…”
Ümit Yaşar Oğuzcan’ın bu dizeleri, yıllarca lisanlara dolanan müzik kelamı olarak da bilinir. Lakin, bu topraklarda, vakit zaman iktidar sözcülerinin de tehdit hedefli olarak dillendirdiği öteki bir manası daha var.
Son periyotlarda çağrılsa adliyeye gideceği açık olan pek çok kişi, bilhassa meskenine yapılan baskınlarla gözaltına alındı. Bu baskınlar, o operasyona yüklenen siyasi gayelere bağlı görsel gösteriye dayalı bir güç gösterisiyle gerçekleşti. Kimi vakit yüzü maskeli özel timlerin kapı çalıp, sonra da silahı doğrultarak ‘yat yat’ muamelesine bile şahit olundu.
Gözaltına aldığı kişi üzerinden bir güç gösterisi sergileyerek, geniş bir alana bildiri vermeye, endişe salmaya dayalı bu yolun tarihi eskilere dayanıyor. 1915’te İstanbul’da konutlarından alınıp götürülen Ermeni aydınlar, 1925 yılında kabul edilen Takrir-i Sükûn Kanunu’na bağlı olarak meskenleri basılarak gözaltına alınan aydınlar… 12 Mart devri, 12 Eylül periyodu ve bugün!
Okurlarımızın gazetemizde yayımlanan edebiyat tenkitleri ile de tanıdığı, geçen yıl Manos Yayınları’ndan ‘Edebiyatta Tenkidin Özeleştirisi’ isimli bir kitabı yayımlanmış olan, Edebiyatçı, Tabip ve Hak Savunucusu Ayşegül Tözeren, gecenin kör karanlığında meskenine yapılan polis baskını ile bu halkaya eklendi. Pazartesiyi salıya bağlayan gece Seray Şahiner’in tweetinden Ayşegül’ün konutunda polislerin olduğunu öğrenince çabucak Ayşegül’ü telefonundan aradım. Saat 01.20 civarıydı. Telefonu annesi açtı. Huzursuz bir ses tonuyla meskenin polislerle dolu olduğunu belirterek, ‘Ayşegül’ü gözaltına alıyorlar, beni götürmüyorlar’ dedi. Münasebet de göstermediklerini, yalnızca ‘İhbar var’ dediklerini söz etti. Ayşegül Tözeren, 01.45’te konutundan gözaltına alınarak götürüldü. Evvel sıhhat muayenesi için Haseki’ye, oradan da Vatan Caddesi’ndeki İstanbul Emniyet Müdürlüğüne. Ayşegül yaklaşık bir saat sonra Vatan’daki Emniyet binasına getirildi. Avukat arkadaşlarımız, avukat görüşü konusunda getirilen 24 saatlik kısıtlılık kararı gerekçesiyle kendisiyle görüştürülmediler. Yalnızca suçlama konusunda kısa bir bilgi edinebildiler. Bu birinci bilgiye nazaran Ayşegül, 2018 yılına ilişkin bir soruşturma evrakı kapsamında, ‘PKK/KCK örgütünde faaliyet gösterme şüphesi’ ile gözaltına alınmıştı.
Avukatları, savcı ile görüştüğünde, suçlamaya dair daha fazla ayrıntı öğrenmiş olacağız.
Ama sürecin bu teknik yanı dışında, onu belirleyen politik ve dönemsel bağlam üzerine kuşkusuz artık de konuşabiliriz.
İktidarın Fırat’ın doğusuna operasyon için ısrarcı olduğu ve içeride de, bu türlü periyotların bir politik asimetrisi olarak muhalefeti susturmak ve dizayn etmek üzere harekete geçtiği bir devirdeyiz. Diyarbakır, Van ve Mardin belediyelerinin seçilmiş HDP’li liderlerinin vazifeden alınarak yerine kayyum atanması, yüzlerce kişinin gözaltına alınması ve eş vakitli olarak ülkenin batısında da, ‘PKK-KCK’ parantezi ile sunulan bir sürecin düğmesine basılması.
Bu çeşit gözaltı süreçlerinde savcıların, üstten belirlenen siyasi amaçlarla kontaklı olarak harekete geçtiği bilindiğinden, bu noktada kıymetli olan o ‘Düğmeye basma’ tavrını belirleyen politik gayeler oluyor.
Ayşegül Tözeren’in gözaltına alınma haberi duyulduğunda toplumsal medyadaki birinci reaksiyonlar ortasında hayret söz eden paylaşımlar da vardı. Çok anlaşılabilir nedenlerle. Edebiyat tenkitleriyle, hak çabası konusundaki dik duruşuyla, barışçıl kişiliğiyle bilinen Ayşegül’ün, bu türlü bir suçlamanın kapsamı içine sokulması, siyasal operasyonların bağlamının daha da genişleyebileceğinin bir işareti kuşkusuz.
Ancak tüm bunlarla birlikte “Ayşegül’ün hatası ne?” sorusuna verilebilecek kanımca en yanlışsız cevap şu olabilir: Susmamak, eğilmemek ve dayanışmadan hiçbir surette geri durmamak.
Peki gecenin kör karanlığında bir aydına, onun annesine, tüm ailesine ve dostlarına bunların yaşatıldığı bir ülke olmaktan kurtuluş yok mu? Aslında bunun kolay bir yolu var. Ayşegül üzere, yaşadığı toplumun, dünyanın sıkıntıları karşısında kıpır kıpır olan, reaksiyon vermeden duramayanların sayısı ne kadar çoğalırsa, bu kör karanlık bezirganları da o kadar güçsüz ve çaresiz kalacaktır.
