Fehmi Koru*
Yüksek Seçim Konseyi (YSK) adaylara itirazları incelemiş ve kararını hiç tereddütsüz vermiş: Cumhur İttifakı’nın aday gösterdiği Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan üçüncü kere aday. Karar oy birliği ile verilmiş. Resmi Gazete’ye de çabucak yetiştirmişler.
Ne yapalım, sonuç beklediğim üzere olmadı.
“Acaba kararı verirlerken hukuksal durumda rastgele bir değişiklik mi olmuş?” merakıyla anayasaya tekrar baktım, hayır rastgele bir değişiklik kelam konusu değil; “Bir kimse en fazla iki kez Cumhurbaşkanı seçilebilir” diyen unsuru (m. 101) anayasada motamot yerli yerinde duruyor.
“Herhalde tevil etmişlerdir” diyeceğim, fakat hukuk otoriteleri anayasa hususlarının tevile açık olmadığı görüşündeler.
YSK üyeleri yakın vakitte -ocak ayında- yenilendi.
Önceki periyodun YSK lideri Muharrem Akkaya sarfiyat ayak birtakım açıklamalarda bulunmuştu. Misyon müddetinin 24 Ocak’ta sona ereceğini söyleyen Akkaya, kendisiyle birlikte adaylıkları birebir tarihte bitecek YSK üyelerinin, yerlerine atama yapılmazsa, misyonlarına devam edeceklerini de ekleme gereksinimi duymuştu.
Bekledikleri olmadı, vakti geldiğinde onlar -bu ortada Muharrem Akkaya da- ayrıldılar, yerlerine yeni üyeler misyona geldi.
Muharrem Akkaya, birebir açıklamasında, önlerine gelebilecek bir bahiste hukuksal kıymetlendirme yapmasının ‘ihsas-ı rey’ manası taşıyacağını söyledikten sonra, mevzuyla ilgili olarak sonucunu başka üyelerle paylaşmadığı bir araştırma yaptırdığını da duyurmuştu.
En farklı cümlesi ise şuydu: “Konu YSK önüne gelir gelmez, bakacağız. Tahminen aday olmaz, tahminen öteki bir şey olur.”
Siz bu son cümleden ne anlıyorsanız ben de o vakit onu anlamıştım.
“Aday olmasa yeterli olur” tavsiyesi olarak algılamıştım o cümleyi.
[Merak bu ya: Sanki YSK’nın yeni üyeleri adaylığa onay kararını verirken bir evvelki liderin yaptırdığını söylediği araştırmaya göz atmışlar mıdır?]
Konu değişik, o yüzden de YSK’nın kararı yalnız bu günlerde değil, herhalde seçim sonrasında bile tartışılacak.
Türkiye Demokrasi Zirvesi’nde yok
Acaba 44 gün sonra yapılacak seçimde sandık başına gidecek seçmenler oy kullanırken dış siyaset ile ilgili gelişmelerden etkilenecekler mi?
Daha direkt sorayım: Seçmenler için dış siyaset ne kadar kıymetli?
Bana fazla değerli değilmiş üzere gelse de, iktidarın bu mevzuyu iktisattan çabucak sonra ele alınacak kıymette gördüğünün alametleri çok bariz. İsrail ve Mısır’la yaklaşma eforları, Suriye’de Beşşar Esad ile alttan alta irtibat kurmalar ve bu gelişmelerin bilinmesi için sarf edilen PR gayretleri bunu gösteriyor.
Birkaç hafta içerisinde Rusya devlet lideri Vladimir Putin ülkemize gelecekmiş.
Peki ya ABD?
ABD şu sıralarda ‘Demokrasi Zirvesi’ ile meşgul. Doruğa 120 ülke davet edilmiş. Davet edilenler ortasında demokratik oldukları kuşkulu birtakım Körfez ülkeleri ile bu mevzuya kuşku uyandırmayacak kadar uzak İsrail ve Hindistan da bulunuyor.
İsrail’de halk günlerdir sokaklarda, yine başbakan seçilen Benjamin Netanyahu’nun yargıyı zapt-u rapta alma maksatlı yasa çıkarma teşebbüsünü protesto ediyor. Protestocular Filistinli değil, onlar da Musevilerin şovlarını hayretler içerisinde izliyorlar. ‘Prime minister’ (bu ‘başbakan’ demek) değil ‘Crime Minister’ (bu da ‘suç başbakanı’ demek) pankartlarıyla…
Netanyahu ise, ABD’deki Demokrasi Zirvesi’nde, iştirakçilere demokrasi nutku çekiyor.
[Gösteriler sonuç aldı. Netanyahu yasanın görüşülmesini erteletti. Tepe sonuna kadar mı? Göreceğiz.]
Türkiye?
Ülkemiz Demokrasi Zirvesi’ne ABD tarafından davet edilmedi.
Macaristan da, İran da davetli değil.
Bir yıl evvel yapılan tepeye de Türkiye davet edilmemişti; bu kere kesinlikle çağrılırız diye düşünmüş, hatta Emine Erdoğan’ın tam da şu sıralarda ABD’ye gittiğini işitince, tepede ülkemizi onun temsil edebileceğini sanmıştım.
Cumhurbaşkanı Erdoğan seçimle meşgul olduğundan gidemeyeceği için…
Hayır, Emine Erdoğan ABD’ye bir öteki program için gitmiş.
Foreign Report mecmuasının tepeyle ilgili kısa notundan birtakım detaylar öğrendim.
Dergi yazarı Emily Tamkin Türkiye ile Macaristan’ın otokratik idarelere sahip oldukları için tepeye davet edilmediklerini düşünüyor. Yazdıklarından “Peki İsrail ile Hindistan neden davetli?” kuşkusu duyduğu sonucunu çıkarmak da mümkün.
Verdiği Hindistan başbakanı Narendra Modi ile ilgili bir detay dikkatimden kaçmış. Oysaki bir mahkeme, orada, Congress Partisi başkanı Rahul Gandhi’yi, başbakanın soyadını taşıyan birileriyle dalga geçtiği için mahpus cezasına çarptırmış.
Şaka cezalandırılmış Hindistan’da.
Zirvede belirlenen prensiplerden ikisine İsrail ile Hindistan itirazda bulunmuş. Her ikisi birden Memleketler arası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) itiraz etmiş, Hindistan ayrıyeten internet özgürlüğüyle ilgili maddeyi de kabul etmemiş.
UCM, bu hafta, Ukrayna’da yürüttüğü savaş sırasında askerlerinin yaptığı hatalara göz yumduğu için Rusya devlet lideri hakkında yakalama kararı çıkarttı.
Hem İsrail hem de Hindistan Putin ile uygun geçinme taraftarı ülkeler; herhalde itirazları Putin’le ilgili karar sebebiyle.
Yeni gelişme şu: Ermenistan’da iktidarda bulunan partinin bir sözcüsü, Putin ülkelerine geldiği takdirde UCM’nin kararı ışığında kendisinin tutuklanacağını duyurdu.
Ermenistan geçen hafta UCM’nin kurucu evrakı olan Roma Antlaşması’nı onaylamıştı.
Putin buna karşın Ermenistan’a sarfiyat mi, bilmiyorum; lakin gelecek ay Türkiye’yi ziyarete geleceği resmen açıklandığına nazaran UCM kararının birinci test edilmesi ülkemizde olacak.
Türkiye daima teste tabi tutuluyor.
Bakalım en büyük test sayılan seçimde halkın hali ne olacak?
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.