Fehmi Koru
Ülkemizin karşı karşıya bulunduğu çabucak her sorun coğrafyasıyla bir biçimde irtibatlı Şimdiki yerimizde İkitelli Escort bayan değil de biraz daha kuzeyde yahut güneyde ya da biraz daha batıda yahut doğuda yer alan bir ülke olsaydı Türkiye her şey bayağı farklı olacaktı Elbette coğrafik olarak altımızda yahut Escort İkitelli üstümüzde olan ülkelerin de sıkıntıları var ancak coğrafyamız bizim ülkemizi komşularının sıkıntılarıyla da hemhal olmaya itiyor
Zaten bu yüzden Komşularla sıfır sorun adı konulan herkesle yeterli geçinme politik çizgisi ilan İkitelli Escort edildiğinde hepimiz rahatlamıştık
Eminim etrafımızdaki ülkelerde yaşayanlar ve o ülkeleri yönetenler de en az bizler kadar rahat nefes alır hale gelmişlerdir
Son birkaç yıldır o çizgiden uzaklaştık eski meseleler yine depreşti
Elbette meselelerin hepsi bizden kaynaklanmıyor En yakınlardakiler kadar çok uzaklardaki kendilerini güçlü hisseden ülkeler de dikkatlerini bu coğrafyaya verme gereksinimi hissettikleri üzere her gelişmede onların ellerini de hissetmemek mümkün olmuyor Niyetleri âlâ midir makus müdür Bundan da emin olmak kolay değil
Ancak tekrar de geldiğimiz noktada kendimizi sorgulamamızda fayda var
Güç kullanan ülkeler artıyor
Global ortamda idare kademelerinde yer alanları heveslendirecek bir durum olduğu kesin Devletler güçlü olduklarını ellerindekilerle yetinmeyip diğer ülkelerin içişlerine karışarak hatta kendilerini daha güçlü göstermek istiyorlarsa komşularından toprak çalarak yapmaya kalkıyorlar
Yakın komşumuz Rusya Federasyonu bunu Gürcistan da ve son olarak Kırım da denedi Ukrayna nın bir kısmında Rus askerleri cirit atıyor
Dünyanın en kalabalık demokrasisi diye anılan Hindistan da seçimle iş başına gelen önder onlarca yıl evvel yapılmış bölgesel istikrarları gözeten bir muahedeyi fesh ettiklerini açıklayarak Keşmir i kendi ülkesi toprağı ilan edebildi Keşmir deki nüfus istikrarlarını de değiştirme peşinde
ABD de de güç gösterisine meraklı bir başkan var ve o da Rusya ya sürpriz yaparak Soğuk Savaş ı bitirmede rol oynamış ortalarındaki nükleer muahedeyi tek taraflı fesh ettiğini açıkladı
Fiili olarak gerçekleştirdiği halde türel olarak yürek edemediği işgali altındaki Golan Tepeleri ni ilhaka İsral i ABD nin cesaretlendirmesini de bu listeye ekleyebiliriz
Bunlara bakarak etrafında tehdit algılamalarına yol açan oldu bittiler yaşandığını gören Türkiye yi yönetenlerin de salt güvenlik kaygısıyla de olsa askeri tahliller düşünmemesi biraz sıkıntı Gerçekten en son barış koridoru veya tampon bölge adlarıyla sınır dışı sorumluluklar kelam konusu olmakta
Hangi gayeyle olursa olsun askeri tahliller problemlidir Hakikaten Rusya ile Ukrayna Hindistan ile Pakistan yakın tarihlerinin en problemli periyotlarını yaşamaktalar
Geleceğin süpergücü gözüyle bakılan Çin güç göstermek için şimdilik hudutlarını zorlamıyor lakin o da bir yandan Şincan da Doğu Türkistan tarih okumuş herkesin tüylerini diken diken edecek toplama kampı uygulamalarına başvuruyor öteki yandan da İngiltere nin kendisine devrettiği özel statüye sahip Hong Kong ta orantısız güç kullanarak barışçıl şovlara tahammülsüz davranıyor
Coğrafi durumu yüzünden Türkiye için problemler daha da çetrefil Komşuların biriyle ilgileri hakikat yere oturtmayı başarsa bu bir diğer ülkeyle ortayı açma sonucunu getirebiliyor Yumuşak güç ile ve diplomasi kullanarak çözülebilecek sıkıntılar güç gösterme muhtaçlığı duyulduğu ortamlar yüzünden daha da içinden çıkılmaz hal alabiliyor
Güç göstererek de sorun çözülebilir lakin Türkiye nin tarihi ve coğrafyası buna fazla müsait değil
Dengeli bir siyaset bulunamaz mıydı hala bulunmaz mı
Ne yapılabilir
Elbette bulunabilirdi ve hala de bulunabilir Lakin kendimizi düzgün değerlendirebilmemiz etrafımızın hassasiyetlerini anlayabilmemiz ve yakın uzak coğrafyalardan bizim bölgemizle ilgilenen devletlerin gerçek niyetlerini keşfedebilmemiz koşuluyla
Şu soru bile âlâ bir başlangıç teşkil edebilir ABD Trump ve Rusya Putin idareleri İsrail konusunda farklı mı düşünüyor
Mısır da Libya da Irak ta Suriye de hatta Yemen de meydana gelen gelişmeler hem o ülkelerin iç işleriyle ilgilidir hem de 1948 yılında kurulmuş İsrail in güvenlik algısı ile bir biçimde ilintilidir Tarihinde üç kere Arap ülkeleriyle savaşmak zorunda kalmış İsrail nükleer güce sahip olmasına karşın tekrar de etrafında askeri güce sahip ülke bulunmasını istemiyor
İlk olarak Mısır sonrasında Ürdün ile mutabakatlar yoluyla öbür komşu ülkelerle ise onların birer askeri güç olmaktan uzaklaşmasıyla tehdit savuşturmasına kavuştu İsrail
ABD ve Rusya nın buna yardımı oldu mu
Bu soruya yanlışsız karşılık verilebildiği takdirde şu sıralarda işaretleri güçlü biçimde alınan yenileme arayışı içerisinde bulunduğumuz yer değerlendirmesini daha sağlıklı biçimde yapabiliriz Aksi halde her attığımız adımın yanlış olması yanlış adımların da bir an kazandırdığı sanılsa bile orta ve uzun vadede yeni problemlere yol açması kaçınılmaz
Türkiye yanlışlarını bile toplumuna hakikat kabul ettirebilen bir idareye sahip bunun örneklerini en fazla dış siyaset kararlarında görüyoruz sorgulayıcı bir kıymetlendirme eşliğinde yeni bir yola girildiğinde de bunu kabul ettirmekte zorlanılacağını sanmıyorum
Hatta toplum yeniden yumuşak güç moduna geçildiğinde rahatlar bile
Bu yazı fehmikoru com’dan alınmıştır