Hakan Özyıldız
Hazine borç stokunun birinci altı aylık sayıları belirli oldu Merkezi idare borç stoku Bakırköy Esmer Escort 1 2 trilyon lirayı geçti Gelişmeleri daha yeterli anlayabilmek için biraz detaya bakalım Aşağıda Grafik 1 de 2003 yılından Haziran 2019 a kadar olan değişimler görülüyor Devletin borç stoku bir Bakırköy Genç Escort evvelki yılsonuna nazaran 153 milyar lira artmış Altı ay için sıra dışı bir büyüklük
Hazine borç stokunun bir evvelki yılsonuna nazaran artışı (milyar TL)
Artışa dikkat edin lütfen Hazine nin borçları 2014 yılından sonra her yıl bir evvelki yıla nazaran Bakırköy Olgun Escort daha süratli artıyor Geçen yılsonunda artış ölçüsü 191 milyar lira ile tepe yapmış Bu yıl yalnızca 6 aylık artış geçen yılın toplam artış ölçüsünün yarısından fazla
Eğer harcamalar frenlenmezse sorun Bakırköy Sarışın Escort daha da büyüyecek Seçimler vardı iktisat kriz ortamında büyüme suratı sıfır civarında geziniyor özel dalın hali yok kamu borçlanıp iktisada can suyu versin denirse kamu borç stoku artışı bu yılın Bakırköy Şişman Escort sonunda rekor kırabilir
Çünkü iktisat yeteri kadar büyümediği için vergi gelirleri artmıyor Birinci altı aylık artış oranı yalnızca yüzde 4 4 Enflasyon oranından çok az Gerçek vergi artışı yok Açık T C Merkez Bankası ndan gelen 80 milyar liraya yakın parayla kapatılıyor
Böylesi bir ortamda harcamalara fren konmazsa borçlanmadaki artış devam eder
Artsın bu türlü günlerde artmayacak ta ne vakit artacak diyenler çoğalıyor
Haklı olabilirler mi bir bakalım
Bunu anlayabilmenin bir tekniği borç stokunun yapısına bakmaktır
Aşağıdaki ikinci grafik tekrar 2003 2019 Haziran ortasındaki devirde Hazine borçlarının TL Sabit faizli Değişken faizli Döviz ayrımını gösteriyor
Hazine borç stokunun enstrüman yapısı
Ayrımın ehemmiyeti şurada Bir kamu borç yönetimi ne kadar çok mahallî parayla TL borçlanıyorsa o kadar güzeldir Zira gelirleri mahallî parayla TL toplar Borçlarını geri ödemek için yabancıların eline muhtaç olmaz
Sabit değişken faizli enstrüman ayrımı ise iktisadın içinde bulunduğu konjonktüre nazaran kıymet kazanır Faizler yükseliyorsa sabit faizli enstrümanların çok olması düşüyorsa değişken faizlilerin fazla olması güzeldir Stokun birden fazla değişken faizli ise faizler düşerken Hazine nin ödeyeceği faizler de düşer Sabit ise piyasada faiz düşmesine karşın Hazine yeni borçları düşen faizden alırken eski borları için yüksek faiz ödemek durumunda kalır
Şimdi Hazine nin borç stokunun enstrüman yapısına biraz daha yakından bakalım
Biliyorsunuz Merkez Bankası siyaset faizini beklenenden süratli düşürdü Piyasalarda faizlerin daha da düşmesinin gerektiği konuşuluyor
Böylesi bir ortamda Hazine borç stokunun 50 si döviz 19 u değilken TL 31 i sabit TL tahvillerden oluşuyor Daha kıymetlisi 2012 yılından sonra süratle artan dövizli borçlar bu yıl tepe yapmış
Bu ne demek
Hazine nin borçlarının yarısının kendi paramızla olmadığı demek Bu Hazine ileride borç geri öderken daha fazla döviz muhtaçlığı duyacak kur hareketlerinden daha çok etkilenecek demek Bugün çok döviz borçlu şirketlerin yaşadıkları problemleri ileride Hazine nin yaşaması demek
Öte yandan stokun yüzde 31 nin sabit faizli TL kağıtlardan oluşması faizlerin düşme eğiliminde olduğu bir ortamda borçludan çok alacaklıları sevindirir Piyasada faizler düşerken elinde kamu tahvili bulunduranlar kâr yazmaya başlarlar Lakin piyasanın kuralı muhakkaktır Birileri kâr ediyorsa ötekiler ziyan ediyor demektir
O vakit stokun artış suratı ve yarısının dövizli enstrüman olması Hazine nin borçlanmak için çok fazla yerinin olmadığını gösteriyor Birileri daha fazla kar edecek diye dolduruşa gelememek lazım
Bu yazı hakanozyildiz com’dan alınmıştır
