Hong Kong Özel İdaresi başkanı Carrie Lam, Hong Kong’daki hatalıların yargılanmak üzere Çin’e iade edilmesini öngören ve haftalardır özerk bölgede protestolara neden olan yasa tasarısı için “öldü” dedi.
Hong Kong’da hatalıların yargılanmak üzere Çin’e iade edilmesini öngören yasa tasarısı, halkı sokaklara dökmüş ve uzun soluklu protestoların fitilini ateşlemişti. Protestolar her ne kadar yasa tasarısını askıya aldırmış olsa da aksiyoncular bu kere Hong Kong önderi Carrie Lam’in istifasını talep etmek üzere sokaklara akın etmişti. Pekin takviyeli Hong Kong başkanı Lam, sabah saatlerinde düzenlediği basın toplantısında süresiz olarak askıya alınan tasarı için “Öyle bir planımız yok. Yasa tasarısı öldü” dedi. Lam, fiyasko olarak isimlendirdiği yasa tasarısının tetiklediği olaylar nedeniyle ‘incindiğini’ söyledi.
Hong Kong önderinin bu sabahki konuşması, yasa tasarısı teklifinin Haziran ayında meclise gelmesinin akabinde başlayan kitlesel protestolar müddetince yaptığı en güçlü açıklamaydı. Protestocuların yasanın geri çekilmesi teklifini tam manasıyla cevaplamayan Carrie Lam, yasa tasarısını “ömrünün sonuna geldi” formunda tanımladı.
Carrie Lam, “Bugün söylediğim şey, bu vakte kadar söylenenlerden çok da farklı değil ancak halk tahminen de daha keskin bir yanıt istiyordur. Yasa tasarısı öldü. Bu nedenle halkımız misyondaki mecliste bu tasarının tekrar tartışmaya açılmasından endişelenmemeli. Biz tasarıyı askıya aldık ve bir vakit çizelgesi belirlemedik. Önümüzdeki yıl Temmuz ayında mevcut yasama sona erdiğinde, onun da mühleti otomatik olarak dolmuş olacak” dedi.
Hong Kong Çin Üniversitesinde gazetecilik dersleri veren Lokman Tsui, toplumsal medya hesabı üzerinden durumu değerlendirirken, “Resmen meyyit, ne hukuksal ne de siyasi bir tabirdir. En azından Hong Kong siyasetinde büsbütün anlamsızdır. Münasebetiyle tasarının geri çekildiği kesin değildir ve biz bu sözler kullanılmadığı sürece tasarıyı geri çekilmedi farz etmeliyiz. Şayet tam manasıyla öldüyse neden ‘resmen geri çekildi’ demiyor? Lam, bu noktada sırf bir halkla alakalar oyunu oynuyor” dedi. Başka birçok kişi ise Lam’ın açıklamasını evvelki açıklamaların tekrarı olarak kıymetlendirdi.
Açıklamalara internet üzerinden gelen reaksiyonlarda, istifası istenen Hong Kong önderi ile protestocular ve halk ortasındaki inancın düşünceli bir düzeyde olduğu görülüyor. Birçok kişi, toplumsal medya hesapları üzerinden Lam’ı palavra söylemekle ve halkla ilgiler çalışması yürüterek insanları oyalamakla itham ediyor. Bir toplumsal medya kullanıcısı, yaptığı canlı yayında, “Çok inatçı birisi. Hiçbir şey demedi. Yalnızca askıya aldı” dedi. Bir oburu ise “Tasarının geri çekilmesine muhtaçlığımız var” derken, öteki bir Hong Konglu, “Yani önümüzdeki yıl Ağustos ayında tekrar tartışmaya açabilirler mi” diye sordu.
Protestocular tarafından istifası istenen Carrie Lam, istifa etmeyeceğini açıkladı. Göstericilere çok güç kullandığı ve yetkilerini aştığı argüman edilen polis hakkında Hong Kong Barosu özel bir soruşturma talep etmişti. Fakat Lam, polisin çok güç kullanımına dair özel bir soruşturma yürütülmesine muhtaçlık olmadığını söyledi.
Anakaradan gelen Çinli turistlerin ağır olarak bulunduğu Kowloon Caddesi, geçtiğimiz hafta sonu gerçekleştirilen protestoların genişleme alanı olmuştu. Protestocular turistik caddeye özel olarak, anakarada kullanılan çağdaş Çince diyalektikte pankartlarla sloganlar hazırlamıştı ve Çinli turistlerin ilgisini çekebilmek için Çin Ulusal Marşını okumuşlardı. Göstericiler çok güç kullanımından şikayet etmeye devam ederken, Pazar günü gerçekleştirilen protestoda polis, 6 kişiyi göz altına almıştı.
“Hong kong’da hepimiz tehlike altındayız”
Eski İngiliz kolonisi olan Hong Kong 22 yıl evvel Çin yönetimine devredilirken “1 devlet, 2 sistem” modeli benimsenmişti. Bu model sayesinde Hong Kong, anakaranın tersine protesto ve konuşma özgürlüğü üzere temel hakları müdafaa altına alabiliyor. Fakat son vakitlerde atılan kimi yasal adımlar bu sistemi tehdit eder nitelikte.
Hong Konglu aktivist ve pop yıldızı Denise Ho, dün Birleşmiş Milletler’de (BM) konuşma yaptığı sırada Çinli bir diplomat tarafından tekraren bölündü. Ho’nun 3 dakikalık konuşması Çinli diplomat tarafından 2 kez ‘asılsız ithamlarda bulunduğu’ ve arka niyetli bir lisan kullanarak ‘Tek devlet, iki sistem’ modelini tehdit ettiği gerekçesiyle bölündü. Ho “Hong Kong’da hepimiz tehlike altındayız. Zira her an konuşma özgürlüğünü kaybetmiş bir öbür Çin kenti haline gelebiliriz” diyerek BM’e Hong Kong için acil bir toplantı davetinde bulundu.
Hong Kong’daki hatalıların yargılanmak üzere Çin’e iade edilmesini öngören yasa tasarısı, özerk idare altındaki kentte haftalarca süren protestolara neden oldu. Şovlar, Hong Kong’un Çin yönetimine geçmesinin 22’inci yıldönümü kutlamalarının düzenlendiği 1 Temmuz’da şiddetlendi ve protestocuların Hong Kong Yasama Meclisi’nin istilasıyla devam etti. Yasa tasarısı süresiz olarak askıya alındıysa da, göstericiler Hong Kong’un Pekin dayanaklı önderi Carrie Lam’ın istifası için protestolara devem ediyor.
