İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, Hürmüz Boğazı’nda İngiltere bayraklı bir tankere el koyan İran’a reaksiyon gösterip, “İran tehlikeli bir yolu seçiyor olabilir” dedi. İran’ın Londra’daki maslahatgüzârı Dışişleri’ne çağrıldı ve nota verildi. İran ise tankerin bir balıkçı teknesiyle kaza yaptığını, 23 mürettebatın sorgulandığını duyurdu.
Cuma günü öğlenden sonra Birleşik Arap Emirlikleri’nin Fuceyra Limanı’ndan yola çıkan Stena Impero isimli gemi akşam saatlerinde İran İhtilal Muhafızları tarafından alıkondu. İran, Stena Impero’nun, “uluslararası denizcilik kurallarına uymadığı gerekçesiyle” durdurulduğu ve İran kara sularına çekildiği açıklamasını yaptı.
İran’ın yarı resmi haber ajansı Fars, tankerdeki 23 mürettebatın Bender Abbas limanındaki bir teknede sorgulandığını duyurdu. Hürmüzgah bölgesi Limanlar ve Denizcilik İşletmleri Müdürü Allahmurad Afifipur, “Tanker İranlı bir balıkçı teknesiyle kaza yaptı. İngiltere bandıralı tanker, kendisine gönderilen ihtar sinyalini görmezden geldi” diye konuştu.
Tankerin sahibi Northern Deniz İşletmeleri isimli şirketin yetkilileri İngiltere saatiyle 16.00 (TSİ 18.00) sıralarında Stena Impero’ya Hürmüz Boğazı’nda, milletlerarası sularda Suudi Arabistan’a yanlışsız giderken kimliği bilinmeyen botlarla birlikte bir helikopterin yanaştığını, akabinde geminin kuzeye, İran tarafına gerçek hareket etmeye başladığı ve o saatten bu yana gemiyle irtibat kurulamadığını söyledi.
İran’ın el koymasından evvel tankerin kanunlara uygun bir formda milletlerarası sularda ilerlediğini tabir eden şirket yetkilileri, Rusya, Hindistan, Letonya ve Filipinler vatandaşlarından oluşan mürettebatın sıhhat durumunun yeterli olduğu haberini aldıklarını duyurdu.
İranlı güvenlik güçleri, Stena Impero’nun alıkonulmasından 40 dakika sonra Liberya bandıralı İngiltere’ye ilişkin diğer bir tankere çıkarma yaptı lakin tanker daha sonra hür bırakıldı.
İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt Twitter’dan yaptığı açıklamada, Tahran idaresini ‘yasadışı ve istikrarı bozucu’ hareket etmekle suçlayıp, “İran, tehlikeli bir yolu seçiyor olabilir” ikazını yaptı.
Londra’daki İran maslahatgüzârı da İngiltere Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı.
ABD Lideri Donald Trump da “İran bölgede yalnızca sorun yaratıyor” derken Fransa ve Almanya hükümetlerinden de İngiltere’ye takviye bildirileri geldi.
Hürmüz Boğazı’nda bir haftada ikinci gerilim
Hürmüz Boğazı’nda son haftalarda yaşanan tansiyon, 4 Temmuz’da İran’a ilişkin bir petrol tankerinin Cebelitarık Boğazı’nda İngiliz donanması tarafından durdurulması ve sonrasında yapılan karşılıklı sert açıklamalarından akabinde başladı.
Geçen hafta Reuters haber ajansına konuşan ABD’li askeri yetkililer, İngiltere’ye ilişkin ham petrol taşıyan tankerin, İran kara sularına yakın bir bölgede, İran tarafından gelen beş bot tarafından durdurulmaya çalıştığı bilgisini vermişlerdi.
İngiltere Savunma Bakanlığı, İran donanmasına bağlı atak botların BP’nin işlettiği tankerin yolunu kesmeye çalıştığını lakin İngiltere Kraliyet Donanması’na bağlı bir savaş gemisinin müdahalesi sonucu İran botlarının tankerden uzaklaştığını açıklamıştı.