T24 Dış Haberler
İsrail’de ‘yargı reformu’ tartışmaları, pazar gecesi Başbakan Binyamin Netanyahu‘nun Savunma Bakanı Yoav Gallant‘ı tenkitleri sebebiyle misyondan almasıyla kaynama noktasına yaklaşırken, çok sağcı hükûmet muhalefetin talebiyle yapılan güvenoyu oylamasını atlattı.
İsrail Parlamentosu Knesset’te bugün yapılan iki oylamadan birincisinde 59’a 53, ikincisinde 60’a 51 oyla Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükûmeti devam eden krize karşın güvenoyu aldı.
Netanyahu konuşmasını erteledi iddiası
İsrail Başbakanı Netanyahu’nun olağan kaidelerde bugün yargı ıslahatı planları hakkında konuşması bekleniyordu.
BBC’nin aktardığına nazaran, kulislerde Netanyahu’nun konuşmasını erteleyeceği konuşuluyor.
İsrail medyasında nazaran Netanyahu’nun, pazar akşamı gerçekleşen protestoların akabinde taviz vermesi gündemde, lakin koalisyon ortaklarının sert tavrı, bu ihtimali zorlaştırıyor.
Netanyahu hükümetinin tartışmalı “yargı reformu”
Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sonlandıran, yargının, yargıçların seçimi üzerindeki tesirini azaltan bir “yargı reformu” planladıklarını duyurmuştu.
Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının kimi yetkilerini Meclis’e devretmeye yönelik atılımları, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı düzeneği ortasında tansiyona yol açmıştı.
Ülkedeki en yüksek yargı makamı olarak misyon yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclis’in çıkardığı kanunları, anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” terslik gerekçesiyle bozma yetkisine sahip.
Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, Meclis’in çıkardığı kanunları bozma yetkisinin büyük ölçüde elinden alınacağını belirtmişti.
Hükümetin yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında kelam sahibi olmasını öngören yargı düzenlemesi, İsrail içinde ve memleketler arası alanda ağır formda eleştirilmişti.
Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un, taraflara “iç savaş” uyarısı yaparak sunduğu alternatif tasarı da iktidar tarafından reddedilmişti.
İsrail ordusunda savaş pilotları, denizaltı subayları, siber güvenlik uzmanları, özel kuvvetler üzere ünitelere bağlı binlerce yedek asker, hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesini uygulaması durumunda misyonlarına devam etmeyeceklerini yahut eğitimlere katılmayacaklarını açıklamıştı.
Devam eden tartışma ve yansılara karşın “yargı reformu” kapsamındaki “başbakanın misyondan alınmasını zorlaştıran” yasa tasarısı 23 Mart’ta Meclis’ten geçmişti.
Yarın Meclis’e getirilmesi planlanan yasa tasarısı, hükümetin, Yüksek Mahkeme üyelerinin belirlenmesinde öncelikli kelam sahibi olmasını ve böylece Yüksek Mahkeme Liderini belirleyebilmesini öngörüyor.
Netanyahu öncülüğündeki koalisyon, yargı düzenlemesine karşı davet yapan Gallant ve başka Likud milletvekillerinin hükümetten takviyesini çekmesi durumunda tartışmalı yargı paketini geçirmekte Meclis çoğunluğunu kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.
