Dünyanın oksijen istikametinden en güçlü birinci üç yerinden biri Kazdağları. Edremit, Akçay ve Altınoluk’un sağlıklı içme suyu buradan sağlanıyor. Fakat biz artık o tabiat mükemmelini kendi ellerimizle yok etmeye çalışıyoruz!
Kazdağları’nın söylencelere husus olmuş mitolojik ismi İda’dır. Homeros’un İlyada’sında da bu türlü geçer. Ahmet Uysal’ın son periyot şiirlerinin başat konusuydu İda.
Alpay Oğuş’un transferine nazaran, İda’nın sözcük manası üzerinde kesin bir uzlaşma bulunmuyor. “Yok olmuş bir Anadolu lisanından geldiğini söyleyenler olduğu üzere, Yunan lisanındaki ‘ide-düşünce’ sözcüğü ile özdeş sayan, ağaç ya da orman manasına geldiğini savlayan, Kybele’nin bir sıfatı olduğunu ileri süren görüşler vardır. Edremit Körfezi’nin bir isminin da İdaion olması, bu son tezi desteklemektedir.”
Artık “Kazdağları”na dönüşmüş bu söylence dağının ismi nedense her yerde farklı yazılıyor. Gazeteler ve köşeyazarları, sözcüğün nasıl yazılacağına karar verememiş şimdi. “Kaz Dağları” diye yazan da var, “Kazdağları” biçiminde yazan da…
Peki, hangi yazım biçimi gerçek? Bitişik mi yazılmalı bu sözcük, başka mı?
Daha evvel de “Kaf Dağı” için emsal bir durumla karşılaşmıştık.
Murathan Mungan’ın kitaplarından biri, “Kaf Dağının Önü” ismini taşıyor (Metis Yayınları, İstanbul, 1997).
Müge İplikçi’nin Everest Yayınları’ndan çıkan romanının ismi ise “Kafdağı”dır. Yani iki müellifimiz da farklı yazmış tıpkı sözcüğü.
Başka örnekler de verilebilir. Hatta birebir gazetede bir gün bitişik, sonraki gün başka yazıldığı bile oluyor.
Doğru yazım biçimi nasıl olmalı?
Dil Derneği’nin Yazım Kılavuzu’nda “Kafdağı” bitişik yazılmış, “Kaz Dağları” ise başka.
Bana nazaran, söylenceye dayanan bu iki dağın ismi da bitişik yazılmalıdır. Zira artık ikisi de kalıplaşmış sözcüklerdir ve “bileşik sözcük” niteliği kazanmışlardır. Bu yüzden, bitişik yazılmaları Türkçenin mantığı açısından daha doğrudur.
