Yıl 1974, günlerden 20 Temmuz Cumartesi. Atina’da sıcaklık 39 derece.
Saatler 13:00’ü gösterdiğinde Atina Teknik Üniversitesi’ne başlamadan evvel Yunancamı geliştirmek için yabancıların eğitim gördüğü lisan kursundayım.
Yunancayı sökebilmek için tıpkı kursta eğitim gören ve yanımda oturan İngiliz sefaretinin iki elemanı “Seninkiler adaya çıktı haberin var mı?” diye sordu.
Hangi adaya kimler çıkmış?
19 yaşımda “ada” deyince aklıma daima uzun kıyılar, pırıl pırıl deniz ve çadır kurmak gelirdi.
İngiliz diplomatlar, “Türkler Kıbrıs’a çıktı. Haberin yok mu?” diye açıklık getirince, “Allah Allah! dedim. “Yunan radyoları birşey söylemiyor ki” diye saf halimle etrafıma bakındım.
Kimsede o denli bir panik hali yoktu. İngiliz diplomatlar “Evine dönsen âlâ olur. Birazdan haber yayılınca panik yaşanacak” diyerek sınıftan ayrıldılar. Ben de çıktım.
3 kilometre aralıktaki konutuma troleybüsle gidene kadar, radyolar saat 15:00 üzere “Türk askerleri Kıbrıs’a çıktı, Savaş başlıyor” halindeki anonsların eşliğinde marşlar çalmaya başladı.
Yunanistan’da hala 1967’de darbe yapan albaylar cuntasının idaresi vardı.
Marketlere hücum
Ablam Sofia haberi duyunca iş yerinden meskene gelmişti. Çabucak herkesin yaptığı üzere yanıbaşımızdaki markete girdik. Beşerler çılgıncasına rafları boşaltıyordu. Süt, yoğurt, ekmek, peynir, pirinç, zeytinyağı, tereyağı, ne varsa çantalara dolduruluyordu.
Yunan halkı, 2. Dünya Savaşı’nın işgal yılları ve daha sonra 1945-47 yılları ortasında patlak veren iç savaşta 200 bin kişinin kıtlıktan öldüğünü hatırlıyordu.
Biz ablamla Atina’ya yeni gelmiştik. Şaşkınlık içinde ne yapacağımızı bilemeden; biz de raflara bir göz attık. İki makarna paketinden diğer hiç bir şey kalmamıştı. İki paket makarna ile meskene döndük ve çabucak Ankara’daki anne ve babamızı telefonla aramaya çalıştık..
O periyotlarda telefon çizgileri epeyce iptidai olduğu için yurt dışı aramalar Yunan PTT’si (OTE) aracılığıyla ve sırada bekleme yolu ile yapıldığı için 3 saat sonra temas kurabildik. Onlar da panik halindeydi. Kıbrıs Harekâtı’nı bizden evvel öğrenmişlerdi.
Karşılıklı olarak “Evden çıkmayın. Sakin olun.” dedik.
Onlar bize “Yollarda Türkçe konuşmayın” biz de onlara “Peki lakin sizde Rumca konuşmayın” diye ögüt verdik ve konuşmamızı bitirdik ve beklemeye koyulduk.
Atina cadde ve sokakları ana baba gününe dönmüştü.
Henüz 5 gün evvel, 15 Temmuz 1974’te Kıbrıs’ta darbe yapan Yunan cunta idaresi seferberlik ilan etmişti.
‘Kimin için, ne için savaşacağız?’
Yunanistan’da cunta yönetimize direnen gençler; “Kimin için, ne için savaşacağız? Kahrolsun cunta” sloganları atıyor; bir yandan da Meriç sonuna hareket eden trenlere bindiriliyorlardı.
Aynı anda, daha sonra Bodrum’daki arkadaşlarımızdan öğrendiğimiz kadarıyla, “Yunanistan’la savaş çıkıyor” kaygısıyla birebir panik ortamı yaşanıyor, beşerler Bodrum’u terketmeye başlıyordu.
20 Temmuz’u takip eden günlerde Yunan cuntası idaresi bırakmış; Paris’te sürgünde bulunan Yunan siyasetçi Konstantin Karamanlis’i Atina’ya çağırmıştı. 7 yıllık cunta idaresi dize gelmişti.
Savaş kaygıları ortasında Karamanlis’i Paris’ten getiren özel uçak, on binlerce cunta aksisi tarafından coşkuyla karşılanmıştı. Karamanlis uçağın merdivenlerinde göründüğünde savaş korkusunu üzerinden atanlar, cunta idaresini lanetleyen sloganlar atıyordu.
Kıbrıs’taki Türk harekatına direnen Rum askerleri “Türk uçakları” sandıkları Yunan uçaklarını düşürecekti. O savaş hengamesinde bir Türk savaş uçağı da Kıbrıs adasına yönlenen ve “Yunan savaş gemisi” sandıkları bir Türk savaş gemisini (Kocatepe) bombalayarak batıracaktı.
Kıbrıs Sorunu’un tahlilini öngören müzakereler ise o günden bugüne devam ediyor.
