Türkiye’nin 20 Temmuz 1974 tarihinde Kıbrıs’a düzenlediği harekatın yıldönümü adanın kuzey ve güneyinde farklı formda anıldı.
Kuzey Kıbrıs’ta, 20 Temmuz Kıbrıs Barış ve Özgürlük Bayramı kutlamaları kapsamında merasimler düzenlendi. Merasimde konuşan Kıbrıs önderi Mustafa Akıncı “Rum tarafı artık karar vermelidir. Her iki toplumun eşitlik, güvenlik ve özgürlük içinde yaşayacakları, birebir vakitte yetkiyi ve zenginlikleri paylaşacakları, makul bir tahlili içine sindirebilecek mi? Yoksa adanın kalıcı olarak bölünmüşlüğünü tescil etmek mi istiyor?” diye konuştu.
Doğu Akdeniz’deki doğalgaz ve petrol arama faaliyetleri nedeniyle adanın iki tarafı ortasındaki bağın gergin bir hal aldığına değinen Akıncı, Rum tarafına bir teklif sunduğunu ve teklifin özünün; “tek taraflı teşebbüslerden kaçınarak birlikte davranmayı öngörmek” olduğunu aktardı.
Törene Türkiye Cumhuriyeti’ni temsilen Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay da katıldı. Düzenlenen merasimde konuşan Oktay, “20 Temmuz tarihi, Kıbrıs Türk halkının barış ve güvenlik ideali doğrultusunda hak ve hukukunun eşit statü ile korunması tarafındaki kararlılığımızın, bunu unutmak isteyenlere ısrarla hatırlatılması için bir vesiledir” dedi.
Konuşmasında Kıbrıs meselesine da değinen Oktay, adanın bölünmüşlüğünün sorumlusu olarak Güney Kıbrıs’ı gösterdi. Oktay, “Kıbrıs problemi, bir siyasi irade problemidir. Türk tarafı iradesini tahlilden yana, eşitlikten yana koyarken, Rum tarafı çözümsüzlükten yana, eşitsizlikten yana ortaya koymaktadır” sözünü kullandı.
Doğu Akdeniz’de AB ve Türkiye ortasında yaşanan sondaj krizine de değinen Oktay “TBMM’de kümesi bulunan dört siyasi parti, 18 Temmuz’da yayımladıkları ortak bildiriyle Doğu Akdeniz bölgesinde milletimizin hak ve menfaatlerini muhafazayı hedefleyen her politik teşebbüsün, aldığı her önlemin, attığı her adımın sonuna kadar desteklendiğini tüm dünyaya ilan etmişlerdir” dedi.
Güney’de anma törenleri
Güney Kıbrıs’ta ise Kıbrıs Harekatı’nda hayatını kaybedenler için anma merasimleri düzenlendi. Lefkoşa’da bulunan Makedonitissa mezarlığında düzenlenen merasime Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis’i temsilen Dışişleri Bakanı Nikos Christodoulides ile Savunma Bakanı Nikos Panagiotopoulos katıldı. Hayatını kaybedenler için Lefkoşa’nın eski kent merkezindeki Faneromeni kilisesinde de resmi bir ayin düzenlendi. Akşam saatlerinde ise Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda Savunma Bakanı’nın da katılacağı bir anma aktifliği gerçekleştirilecek.
15 Temmuz 1974’te Atina’da idaresi elinde bulunduran askeri cunta tarafından tertiplenen ve sonuncu emel olarak adanın Yunanistan’a bağlanmasının güdüldüğü bir darbe gerçekleştirilmiş, 20 Temmuz 1974’te ise Türk birlikleri adaya çıkarak, adanın yüzde 37’sini denetimi altına almıştı.