T24 Haber Merkezi
Gonca Tokyol
Merkez Bankası’nda, eski Lider Murat Çetinkaya’nın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla misyondan alınmasının üzerinden bir aydan biraz fazla vakit geçmişken bir büyük değişiklik daha yaşandı. Ortalarında Baş Ekonomist Doç. Dr. Ali Hakan Kara’nın da yer aldığı en az 9 genel müdür misyondan alındı. Değişiklik kapsamında birçok genel müdür yardımcısı ve müdür de vazifeden alınıp uzman takımına atandı.
Merkez Bankası’nda Çetinkaya’nın misyona getirdiği müdürler misyondan alındı
Eski Merkez Bankası Lideri Çetinkaya, faiz indiriminden yana olduğunu sık sık lisana getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın deyişiyle “Gerekeni yapmaması” sebebiyle 6 Temmuz’da misyondan alınmıştı. Merkez Bankası, Çetinkaya’nın yerine Murat Uysal’ın getirilmesinden sonra gerçekleştirdiği birinci Para Siyasetleri Kurulu’nda (PPK) 425 baz puan faiz indirimine gitmişti.
Uzmanlar, idare değişikliği sonrası Merkez Bankası’nın birinci faiz kararını nasıl kıymetlendirdi?
Ekonomistler Merkez Bankası Lideri Çetinkaya’nın vazifeden alınması hakkında ne dedi?
Merkez Bankası Lideri Murat Çetinkaya vazifeden alındı
Bayram tatili öncesinde gündeme gelen vazifeden almalar da Çetinkaya’nın banka dışından işe aldığı isimlere odaklandı. Reuters’ın haberine nazaran vazifeden almalara dair karar 8 Ağustos tarihli Merkez Bankası toplantısında alındı. DW Türkçe’den Aslı Işık’ın haberine nazaran, vazifeden alınan genel müdürlerin isimleri şöyle:
-Araştırma ve Para Siyaseti Genel Müdürü Dr. Pınar Özlü
-Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürü Yavuz Yeter
-Bilişim Teknolojileri Genel Müdürü Ayşe Gül Sayın
-Kurumsal Dönüşüm Koordinatörü Zafer Orhan
-Kurumsal Risk İdaresi Genel Müdürü Mustafa Begün
-Operasyon Genel Müdürü Dr. Ali Çufadar
-Piyasalar Genel Müdürü Ali Çufadar
-Strateji Kurumsal İdare Genel Müdürü Mehmet Sercan Arslan
-Baş Ekonomist Doç. Dr. Ali Hakan Kara
Çetinkaya devrinden evvel Merkez Bankası takımına katılan Hakan Kara’yı MB’nin ‘omurgası’ olarak nitelendiriren Londra merkezli Bluebay Asset Management Stratejisti Timothy Ash, Bloomberg’e yaptığı yorumda tecrübeli ekonomistin ayrılışının büyük bir kayıp olacağını söyledi ve “Anlaması sahiden zor” diye ekledi. Ferdî Twitter hesabında yaptığı değerlendirmede de, Kara’nın son 20 yılda Merkez Bankası’nı ziyaret eden yabancı yatırımcıların en çok ziyaret ettiği isim olduğunu tabir eden Ash, şöyle devam etti:
Uğur Gürses: Merkez bankacılığı kazınıyor
Ekonomi müellifi Uğur Gürses de DW Türkçe’ye yaptığı yorumda kelam konusu misyondan almaları, “hava bombardımanı” olarak nitelendirdi. Operasyon Genel Müdürü Dr. Çufadar ile Piyasalar Genel Müdürü Kandar’ın bankaya 1988’de giren, ‘çekirdekten yetişme Merkez Bankacılar’ olduğunu söyleyen Gürses, “MB’nin kurumsal bağımsızlığı zati kalmamıştı, ikincisi bankanın Ankara’dan İstanbul’a taşınma projesi var. Krizdeyken at değiştirmek misali bunu dere geçerken at değiştirmek üzere görüyorum. Hiç akıl karı değil. Burada merkez bankacılığı kazınıyor” dedi.
Çok sayıda ekonomist ve iktisatçı da misyondan almaların Merkez Bankası’nın ‘bağımsızlığına’ dair hali hazırda devam eden tartışmaları alevlendireceği yorumunda bulundu. İktisatçı Mahfi Eğilmez “TCMB’deki misyondan almaları ‘kuru nasıl etkiler’ kaygısına endeksleyen bir toplumda Merkez Bankası bağımsız olamaz” derken; ekonomist Erik Meyersson da yaşananları bir felaket olarak nitelendirdi ve ekledi:
“Bu yalnızca Merkez Bankası’na yönelik büyük bir insan kaynağı kaybı değil tıpkı vakitte da Türkiye iktisadının durumuna dair doğruları söyleyecek rastgele biri kalıp kalmadığına dair korkuları artırıyor.”
“Merkez Bankası istese de işe fayda para siyaseti yapamaz hale getiriliyor”
Bilkent Üniversitesi İktisat Kısım Lideri Prof. Refet Gürkaynak da Twitter’dan yaptığı yorumda şunları söyledi:
“Bugün misyondan alındıklarını öğrendiğimiz merkez bankacıların birçoğunu tanıyorum. Bu rejimde lafları geçmese de, anlayışımıza çok şey katan, dünyanın her yerinde haklı olarak değer gören iktisatçılar. Merkez Bankası istese de işe fayda para siyaseti yapamaz hale getiriliyor.
“Merkez Bankası’nda, siyasi atama ile gelinen Para Siyaseti Heyeti üyeliği dışında, uzmanlıkla gelinen mevkilerdeki devlet memurlarını misyondan almak, yalnızca daha da yanlış para siyaseti yapmak değil, doğrunun ne olduğunu söyleyecek de kimse bırakmamak sonucunu doğuracak.”
Merkez Bankası’nın son PPK toplantısında 425 baz puan indirime gittiği ve daha da gitmesinin beklendiği Türkiye’de iktisat, bilgiler üzerinden kıymetlendirme yapıldığında geçen yıl bu vakitler gerçekleşen kur krizi sonrasında en yeterli devirlerinden birini geçiriyor. Türk Lirası, Mayıs ayından bu yana en düzgün performans gösteren gelişmekte olan ülke (EM) parası. Fakat Fed’den de gelen faiz indirimi kararıyla desteklenen ve son ayda yüzde 4.8 bedel kazanan TL âlâ bir performans gösterse de ekonomistler Cumhurbaşkanı Erdoğan idaresinde para siyasetinin ne tarafta ilerleyeceği konusunda hala tasa taşıyor. Düşük faizin beraberinde düşük enflasyonu da getireceği halinde ‘ortodoks olmayan’ bir iktisat görüşüne sahip olan Cumhurbaşkanı,
