Ramazan ayında iftar ve sahurda programlar yapan ilahiyatçı ve Sabah muharriri Nihat Hatipoğlu, yaklaşan Kurban Bayramı ile ilgili olarak kendisine sorduğu sorulara karşılık verdi. Hatipoğlu, “Kesilen hayvanın kanından alna sürülmesinin dini bir istikameti yoktur. Bu halk ortasında olan bir inançtır ki, uzak durmakta yarar vardır” dedi.
Kesilen hayvanlarının et manasındaki her yerinin yenebileceğini söyleyen Hatipoğlu, “Ancak akan kanı içmek yahut dondurup yemek dinen haramdır. Öd, idrar torbası, beze üzere yerler yenmez” tabirini kullandı.
Hatipoğlu’nun Sabah gazetesinde “Vakit, kurban vakti” başlığıyla yayımlanan yazısında kendisine sorduğu sorulara verdiği karşılıklar şöyle:
Kesilen hayvanın kanından alna sürülmesi gerekir mi?
Kesilen hayvanın kanından alna sürülmesinin dini bir tarafı yoktur. Bu halk ortasında olan bir inançtır ki, uzak durmakta yarar vardır.
Kurban kestikten sonra namaz kılmak zorunda mıyız?
Kurban namazı formunda bir namaz yoktur. Lakin kişi kurban kesmeden evvel yahut sonra beyhude niyetiyle Ulu Allah’ın verdiği nimete bir şükür olarak istediği kadar namaz kılabilir. Mekruh olmayan vakitlerde beyhude namaz kılmaya bir mani de yoktur.
Hacca gideceğim. Kurbanımı memleketimde kesebilir miyim?
Haccın üç çeşidi vardır. İfrad, Temettu ve Kıran. Ortalarında – uygulama açısından- az da olsa fark vardır. Bu hacc tiplerinden Temettu ve Kıran’a niyet edenler kurban kesmekle yükümlüdür. Bu kurbanı da gittikleri harem bölgesinde kesmelidirler. (Maide, 95, Bakara, 196)
Kurbanlık hayvan elektrik şokuyla bayıltılabilir mi?
Kurban kesilirken hayvana eziyet etmemek emredilmiştir. Hayvana eziyet çektirmemek için kısmından evvel elektro şok yahut gibisi usullerle bayıltılması caizdir. Lakin bayıltılmış olan hayvanın dinin emrettiği prosedürle kesilmesi kuraldır. Hayvanın narkoz, elektro şok yahut gibisi tekniklerden biri uygulanırken ölmesi halinde etini yemek caiz olmaz. Yani özet olarak; hayvanın şoktan değil bölümle hayatını kaybetmesi gerekir. Elektro şok yahut gibisi formüllere, hayvana kesilirken daha az acı vereceği için müsaade edilmiştir.
Abdestsiz olarak kurban kesmek caiz mi?
Kurban kesilirken gerek kurban sahibinin gerekse de kurbanı kesenin abdest alması koşul değildir. Bununla bir arada kurban kesilirken hem kurban sahibinin ve hem de kurban kesenin abdestli olması daha hoş ve faziletli olur.
Büyükbaş hayvanı 4 kişi aldık. Sonradan diğerleri da bu kurbanımızdanhisse alabilirler mi?
Bilindiği üzere büyükbaş hayvan 1’den 7 şahsa kadar kişi ismine kesilebilir. Ortaklar aldıkları bu hayvanı kesmedikçe dışarıdan ortak alabilirler. Lakin mesela bu yedi payın rastgele birine diğeri bölüp de ortak olamaz. Yani altı hissedarın yanında yedinci kişi kendi yanına diğerini da alıp bir hisseyi ikiye bölemez.
Ölen babam ismine kurban kesmemi vasiyet etti. Kesebilir miyim?
Babanızın vasiyetini yerine getirin. Elbette elinizde bu kurbanı kesmeye yetecek kadar paranız varsa. Ve babanızın bıraktığı parası varsa. İmkan dahilinde kesersiniz.
Hz. Ali’nin peygamberimizin vefatından sonra her yıl O’nun ismine kurbankestiği yanlışsız mu?
Hz. Ali her yıl iki koç keserdi. Sebebini ise şöyle söz ederdi: “Efendimiz bana sıhhatinde kendi ismine kurban kesmemi vasiyet etti.’ (Ebu Davud, Dehaya, 2) Hz. Ali vasiyetten ötürü bu kurbanı keserdi. Yoksa, bir vasiyet yoksa, ölenin gerisinden kurban kesme mecburiliği yoktur.
Kurbanın hangi organları yenmez?
Kurbanın et manasındaki her yerinden yararlanılır. Lakin akan kanı içmek yahut dondurup yemek dinen haramdır. Öd, idrar torbası, beze üzere yerler yenmez.
Babamın imkanı yok. Kendisine para verip kurban kesmesini sağlayabilirmiyim?
Güzel bir iş yapmış olursunuz. Babanız o kurbanı kesebilir.
Geçen yıl kurban kestik. Sonradan hasta olduğu ortaya çıktı. Durumumuz ne olur?
Kurbanınızı Aziz Allah inşallah kabul eder. Bu üzere hallerde kurban bayramı günleri devam ediyorsa ve güçlü iseniz yenisini kesmeniz uygun olurdu. Şayet kurban parasını satıcıdan almışsanız o parayı da sadaka olarak dağıtmanız gerekirdi. (Bu son durum bayram bittikten sonra parayı almış olmanıza göredir)
Sığırın kurban edilmesi için yaşı kaç olacak?
Büyükbaş (sığır cinsi) hayvanlarda iki yaşı bitirmiş olma kaidesi vardır. Burada kameri takvim temel alınır (yani kameri yıl 354 gündür)
Hangi kusurlar hayvanın kurban edilmesine manidir?
İki gözü yahut bir gözü kör olan hayvan kurban olmaz. Kesilecek yere gidemeyecek kadar cılız yahut hasta hayvan kurban olmaz. İki kulağı yahut bir kulağı kökünden kesik hayvan kurban olmaz. Dişlerinin tümü yahut yarısından birçok dökük olan hayvan kurban olmaz. Boynuzlarının ikisi birden yahut birisi kökünden kırılmış olan hayvan kurban olmaz. Kuyruğunun yarısı kesik olan hayvan kurban olmaz. Doğuştan kulağı olmayan hayvan kurban olmaz.
Hangi eksiklikler kurbana engel değil.
Şaşı, hafif topal, kulağı yarık yahut delik, dişlerinin bir kaçı dökülmüş, kuyruğunun birazı kesik hayvanlar kurban edilebilir. Dikkat edilirse bu anlatılan eksiklikler her hayvan olabilecek ve ayıp sayılmayan eksikliklerdir.