Türkiye Yayıncılar Birliği, PEN ve Türkiye Muharrirler Sendikası ortak bir açıklama metni yayınlayarak son günlerde artan kitap yasaklamalarına reaksiyon gösterdi.
Yapılan ortak açıklamada, kitaplar hakkında son günlerde artan muzır kararları, yasaklama ve toplatma kararlarına değinildi.
“Kitaplara ait her yasak kararı kanıyı açıklama ve yayma hürriyetine müdahaledir” denilen açıklamada, yayıncılık için hayati değer taşıyan yayımlama özgürlüğünün bu tıp kararlarla ağır darbeler aldığı belirtildi.
Türkiye Yayıncılar Birliği, PEN ve Türkiye Müellifler Sendikası, tarafından yapılan “Kitap yasaklamaları devam ediyor” başlıklı açıklama şöyle:
“Jeanette Winterson tarafından yazılan ve Epsilon Yayınevi tarafından Türkçe yayımlanan Vişnenin Cinsiyeti isimli kitap, Küçükleri Muzır Neşriyattan Müdafaa Heyeti tarafından incelenmiş ve “eser içerisinde yer alan birtakım söz ve tasvirlerin 18 yaşından küçüklerin maneviyatı ve gelişimleri üzerinde muzır etki yapacak nitelikte olduğuna” karar verilerek 2023 Şubat ayında “muzır neşriyat” ilan edildi.
Ahmet Ümit’in yazdığı Başkomser Nevzat Tapınak Fahişeleri isimli kitap “içerisinde yer alan birtakım söz, tasvir ve görsellerin 18 yaşından küçüklerin maneviyatı ve gelişimleri üzerinde muzır ve müstehcen etki yapacak nitelikte olduğuna” karar verilerek tekrar Konsey tarafından 2023 Mart ayında “muzır neşriyat” ilan edildi.
Böylece 2023 yılının birinci üç ayında 2 yetişkin kitabı muzır ilan edilmiş oldu. 2018 Temmuz’dan 2022 Aralık sonuna kadar geçen müddette toplam 36 kitap hakkında “muzır neşriyat” kararı alındı. 2022 yılında, 8’i çocuk kitabı olan toplam 10 kitap muzır ilan edildi.
Muzır kararlarının yanı sıra, kitap yasaklama ve toplatma kararlarında da son periyotta artış görülüyor.
Yazar Murat Kahraman’ın iki kitabı için 2023 Ocak ayında toplatma kararı verildi. Kitaplardan biri 2004 yılında yayımlanan Çığlık isimli kitap olurken, oburu 2019’da yayımlanan Bitmeyen Veda oldu.
2023 Mart ayında, Yavuz Ekinci’nin Düşü Bölünenler isimli kitabına Terörle Gayret Kanunu uyarınca basım, dağıtım ve satış yasağı getirilerek tüm nüshalarına el konulmasına karar verildi.
Yayımlandıkları birinci günden beri tüm dünyada ve ülkemizde okurların dikkat ve beğeniyle takip ettiği bu değerli edebiyat yapıtlarıyla ilgili alınan kararlar telaş ve keder vericidir.
Kitaplara ait alınan her yasak kararıyla Anayasamızda garanti altına alınan kanıyı açıklama ve yayma hürriyeti hakkına müdahale edilmekte, demokratik toplum prensibi ziyan görmektedir. Bu yasak kararları tıpkı vakitte halkın bilgi alma hakkını da sınırlamaktadır. Yayıncılığımız için hayati değer taşıyan yayımlama özgürlüğü bu cins kararlarla ağır darbe almaktadır. Bunlar sansürü meşrulaştırırken, bir yandan da otosansürü yayıncılar ortasında yaygınlaştırmaktadır. Kitapların her ne sebeple olursa olsun kontrole ve baskıya maruz kalması zihinleri karartmaktan öbür bir sonuç getirmez.
Ülkemizde gerçekleşen ve yayımlama özgürlüğü ile çelişen bu ve gibisi ihlalleri tasayla takipte olduğumuzu kamuoyunun dikkatine sunarız.”
