CHP İstanbul Milletvekili ve 15 Temmuz Darbe Teşebbüsünü Araştırma Kurulu Üyesi Sezgin Tanrıkulu, 15 Temmuz’un üçüncü yıl dönümüne bir gün kala değerlendirmelerde bulundu. Tanrıkulu, “Hatırlanacağı üzere, kurul darbe teşebbüsünden çabucak sonra, TBMM’de kümesi bulunan tüm siyasi partilerin ortak önerisi ve oy birliğiyle kuruldu. Komite Temmuz ayında kurulmasına karşın AKP tarafından çalıştırılmadı ve çalışmalarına fakat Ekim ayında başlayabildi” dedi.
Tanrıkulu yaptığı yazılı açıklamada, “15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsü gecesi birinci andan itibaren yaptığım üzere, bir defa daha darbecileri lanetleniyor ve ‘koşulsuz demokrasi’ diyorum. Lakin ne yazık ki darbe teşebbüsüne maruz kalan Türkiye, bu tarihten itibaren darbe şartlarında yönetilmeye başlanmıştır. Türkiye’yi 15 Temmuz’a sürükleyen olayların ve darbe teşebbüsü sonrasında demokrasinin nasıl onarılması gerektiği, demokrasiye yönelik tehditlerin belirlenip ne cins tedbirler alınabileceğinin tespiti maksadıyla 26’ıncı periyotta TBMM’de Araştırma Kurulu kurulmuştu. Fakat şunu vurgulamak gerekir ki, Darbeleri Araştırma Komisyonu’nun kıssası bile darbeyle ilgilerin açığa çıkarılmak istenmeyişinin tarihî dokümanlarıdır. Buna ait bütün tutanaklar Meclis kayıtlarında vardır” sözünü kullandı.
Komisyonun TBMM’de kümesi bulunan tüm siyasi partilerin ortak önerisi ile kurulduğunu hatırlatan Tanrıkulu, “Komisyon Temmuz ayında kurulmasına karşın AKP tarafından çalıştırılmadı ve çalışmalarına lakin Ekim ayında başlayabildi. Oy birliğiyle kurulmuş olan kurul, başkanlık divanı bütün partiler tarafından oluşturulabilecekken AKP tarafından oluşturuldu. Komitenin çoğulcu, şeffaf biçimde gündemini oluşturması ve çalışması da engellendi. Keza komite görüşmelerinin yayınlanmasına yönelik ısrarlı taleplerimiz sistematik olarak reddedildi. Hatta toplumsal medya hesaplarımızdan yaptığımız yayınların tesirli olması üzerine bu yayınlarımızın yasaklanması, aksi halde kurulun dağıtılacağı tehditleri yapıldı” dedi.
Tanrıkulu, kurula davet etmek istedikleri şahit ve kamu görevlilerin çağrılmadığını belirtirken, Genelkurmay Lideri ve MİT Müsteşarına başbakan tarafından müsaade verilmediğini söyledi.
Tanrıkulu, “Dolayısıyla darbe teşebbüsünün ardındaki olayların aydınlatılması konusunda kritik kıymette olan kelam konusu bireyler komiteye gelmediler yahut gelmeleri engellendi. İki kamu görevlisinin kendilerini Meclisin üstünde görmeleri, bilgilerini Meclisle, hasebiyle Türkiye toplumuyla paylaşmamaları darbeyle ilgili soru işaretlerinin bugün bile karşılıksız kalmasının nedeni oldu. Kurul çalışmalarından rahatsız olan AKP ve Sayın Erdoğan, daha müddeti varken, ek müddet almak mümkünken, Aralık ayı başında “Komisyon çalışmaları sonlandırılmalıdır” açıklamasıyla çalıştırılmaz hale getirildi. Hakikaten bu tarihten itibaren komite çalışmadı. Keza Kurul raporunu vaktinde yazmadı, geciktirdi. Raporun yazımı üyelerden gizlendi ve uzun bir mühletten sonra rapor komite üyelerine bildirim edildi” diye konuştu.
Tanrıkulu açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Muhalefet şerhimizi rapora eklenmek üzere verdikten sonra Meclis tarihinde hiçbir kurul çalışmasında görülmemiş bir biçimde komite lideri tarafından rapora korsan eklemeler yapıldı.
Bu eklemelerin İç Tüzüğe ve teamüllere muhalif olduğu için çıkarılması talebimiz Meclis lideri tarafından reddedildi.
Ek görüşlerimizin yazılması istenmesinden sonra, yazdığımız ek görüşler rapora eklendi fakat darbe gerçeklerini ortaya koyan muhalefet görüşlerimizin bir bütün olarak rapora ekli bir biçimde tüm parlamenterlere dağıtılması gerekirken dağıtım süreci yapılmadı ve Mecliste görüşülmesi sağlanmadı.
Oy birliğiyle kurulmuş komisyon AKP tarafından bu halde engellenerek, raporunun dahi dağıtılmasına imkan verilmedi.
Dolayısıyla tıpkı 12 Eylül üzere 15 Temmuz’la da samimi bir biçimde hesaplaşılmamış, yaşananlar bir daha tekrarlanmayacakmış üzere yapılmıştır.
15 Temmuz gecesi yüzlerce yurttaşımız ömrünü yitirmiş, ağır yaralananlar olmuştur. Ama birebir vakitte bu olay tüm yurttaşların hafızasında derin bir travma yaratmıştır. Bu travmanın üstesinden gelinmesinin tek yolu, darbeyle, darbe teşebbüsüyle samimi bir biçimde, her alanda hesaplaşılmasıdır.
Ne yazık ki siyasi iktidar, eski ortağı olan yapının kendi içindeki uzantılarını görmezden gelmiş ve kendilerinin de tabir ettiği üzere bir “FETÖ borsası” oluşmuştur. Kelam konusu “borsada” kimlerin neyin ticaretini yaptığını bilmiyoruz lakin darbenin siyasi uzantısına dokunulmadığı açıktır.
Darbeler Türkiye’nin yalnızca çağdaş demokrasiye ulaşma seyahatini duraksatmamış, tıpkı vakitte o güne kadar elde edilen kazanımları da ortadan kaldırmıştır. Darbelerin bedelini siyasi partilerle birlikte toplumun tüm kesitleri en ağır biçimde ödemiştir.
Vesayet ve darbeye yer oluşturan nedenlerin ortadan kaldırılması öncelikle darbelerle samimi bir biçimde hesaplaşmaktan ve daha sonra da demokrasinin kök salmasını sağlayacak bir siyasi anlayışı hükümran kılmaktan geçer. 15 Temmuz 2016 tarihinden beri AKP böylesi bir anlayıştan uzak olduğunu ortaya koymuş ve tam manasıyla bir darbe nizamı inşa etmeye yönelmiştir.
15 Temmuz’da Türkiye’yi yeni bir felakete sürükleyip diktatörlük şartlarında yönetmeye kalkışan darbecilere ve onların zihniyetine inat, demokrasi, adalet ve hukuk çabamızı sürdürecek ve her şartta darbelere karşı duracağız!
Bu vesileyle 15 Temmuz’da ömrünü yitiren tüm yurttaşlarımızı anıyor, yakınlarına bir sefer daha sabır diliyorum.”