Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Merkez Hakem Heyeti (MHK) 2019-2020 Dönemi Doğan Babacan Yaz Semineri devam ediyor. İstanbul’da bir otelde gerçekleştirilen tertipte basın mensuplarına gelecek dönem oyun kurallarındaki değişiklikler ve Görüntü Yardımcı Hakem Sistemi (VAR) ile ilgili bilgilendirme yapıldı.
Gelecek dönem uygulanacak değişen oyun kuralları hakkında bilgiler veren MHK Eğitim Danışmanı Jaap Uilenberg, “Kurallardaki değişiklikleri size aktaracağız. Önümüzdeki dönem VAR’ın nasıl kullanılacağı ile ilgili bilgiler de vereceğiz. Tüm kulüplere gönderilmek üzere bir eğitim paketi hazırladık. Hakemlere gösterilen eğitimlerin birebiri. Kural değişikliklerinin oyunculara aktarılması bizim değil kulüplerin sorumluluğunda. 1 Temmuz’dan itibaren değişen kuralları sizlerle paylaşmak istiyorum” diye konuştu.
“Oyuncular değişiklikte en yakın noktadan oyunu terk edecek”
Oyuncu değişikliğinde getirilen yeni kural ile ilgili de konuşan Uilenberg, “Oyundan çıkan oyuncular kendisine en yakın yerden oyundan çıkacak. Fakat oyuncuların güvenliği her şeyden değerli. Bunla ilgili bir sorun varsa oyuncu orta çizgiden oyunu terk edebilir. Hakemin en yakın noktadan çıkmasını istediği oyuncu, buna itiraz edip yerine getirmezse sarı kart ile cezalandırılacak. Artık yedek kulübesindeki ekip vazifelileri de kart ile cezalandırılabiliyorlar. Oyun kuralları kitabında hepsi açık halde belirtiliyor. Kadro listesine ismi yazılmış rastgele bir kişi olabilir. Oyunculardaki üzere geçerli. Hoca ısrarla rakibinin sarı kart almasını isterse oda oyuncularda olduğu üzere sarı kartla cezalandırılabilecek. Kulübedeki ihlali kimin yaptığı belirlenemezse, bundan en yetkili kişi teknik yönetici sorumlu olacak. Bunun sonucunda oradaki en yetkili kişi yani teknik adam sarı ya da kırmızı kart görecek” tabirlerini kullandı.
“Hakeme çarpan toplarda hakem atışı yapılacak”
Hakeme çarpan topla birlikte olan gollerin iptal edileceğini söyleyen Uilenberg, “Hakem atışı, şayet hakem oyuncu ceza alanında durdurduysa hangi grubu olduğu kıymetli değil, top kaleciye bırakılacak. Şayet ceza alanı dışındaysa, top hangi kadronun denetimindeyse o kadroya bırakılacak. En son oyuncunun temas ettiği noktadan yapılacak bu atış. Bütün öteki oyuncular hakem atışının yapıldığı noktadan 4 metre uzak olmak zorundalar. Şu ana kadar top hakeme dokunduğu vakit oyun devam ediyordu. Top hakeme çarparak gol olursa gol kararı verilmiyor. Hakem atışıyla oyunu başlatmak gerekiyor. Tıpkı durumda topun hakeme çarpıp umut vaadeden bir atağa dönüşürse tekrar o denli oluyor. Hakem atışıyla başlıyor. En son topla kim oynadıysa top o gruba bırakılıyor. Top A kadrosundan B grubuna geçerse yeniden hakem atışı yapılması gerekiyor. Topun hakeme çarptığı yerde hakem atışı yapılması gerekiyor” dedi.
“Elle oynanan konumlarda goller iptal edilecek”
Bilerek ya da bilmeyerek elle oynamayla atılacak gollerin iptal edileceğine dikkat çeken Uilenberg, “Elle oynama kurallarında da değişiklikler oldu. Oyun kurallarında artık bu çok net. Burada en değerlisi hamle oyuncusunun elle oynaması. Elle, kolla atılan goller artık kabul edilmiyor. Futbol dünyasında bu kabul görmüyor. Bu değişikliğin ana nedeni bu. Kazara ya bilerek diye artık bir ayrım yok. Atak oyuncusunun eline, koluna çarparak, bilerek ya da kazara gol olması bir şey değiştirmiyor. Bu yalnızca elle, kolla gol atma değil. Fırsat yaratmayı da içeriyor. Elle oynamanın bilerek olması yalnızca sarı kart gerektiriyor. Elle oynama bilerek değilse özgür vuruş veriyoruz lakin sarı kart yok” dedi.
“Rakip oyuncu özgür vuruşta en az 1 metre uzakta durmak zorunda”
Serbest vuruşu kullanan gruplardaki oyuncuların rakip oyuncunun yer aldığı baraja dahil olamayacağına söz eden Uilenberg, “Artık baraja rakip oyuncuların 1 metreden fazla yanaşmasına müsaade verilmiyor. En az 1 metre uzakta bulunmak zorundalar. Bu kurala uymazlarsa kendileri aleyhine en direkt vuruşla oyun başlayacak. Hamle oyuncularının kalecinin önüne geçmek için daha uzun bir baraj kurmak istiyorlar. 1 hazirandan beri bu kuralın işe yaradığını görüyoruz” formunda konuştu.
“Penaltılarda kalecilerin bir ayağı çizgiye basmak zorunda”
Penaltı atışlarında kalecilerin önde olmasıyla ilgili kuraldaki değişikliği de aktaran Uilenberg, “Penaltı atışlarında kalecinin bir ayağı kesinlikle çizgiye basmak zorunda. Kalecilerin file ve direklerle oynamasına müsaade verilmeyecek” sözlerini kullandı.
“Topun oyuna girmesi için ceza alanı dışına çıkması gerekmiyor”
Kale vuruşlarında artık oyuncuların ceza alanı içinde topla buluşabileceğini söyleyen Jaap Uilenberg, “Topun oyuna girmesi için ceza alanı dışına çıkması gerekmiyor. Atak oyuncularının top oyuna girene kadar ceza alanı dışında olması gerekiyor. Kalecilerin topu oyuna sokmaları için bu kuralla ilgili taktikler geliştiriliyor olmaları kıymetli. Türkiye’de en ufak bir kararda bile oyuncular hakemin etrafını sararak taciz ediyorlar. Türkiye’de futbol daha çok hislerle oynanıyor. Bu türlü durumlarda etrafını saran futbolculardan en az birisi sarı kart görecek ” diye konuştu.
FIFA hakemi Danny Makkelie: VAR’ın hedefi skandalları engellemek
Son dünya kupası ve Şampiyonlar Ligi finalinde hakemlik yapan Danny Makkelie, Görüntü Yardımcı Hakem Sistemiyle ilgili bilgilendirmede bulundu.
Gelecek dönemde UEFA ile birebir çizgide bir VAR sistemi belirleyeceklerini tabir eden Makkelie “Şampiyonlar Ligi’nde nasıl uygulanıyorsa o denli uygulayacağız. Hakemlerimiz, yardımcı hakemlerimiz kendilerine verilen talimatlara ve oyun kuralı değişiklerine nazaran ilerliyor. Görüntü hakemin emeli manşetleri durdurmak. Büyük tartışmaları, skandalları engellemek. Görüntü hakemin misyonu maçı yönetmek değil. Odak noktamız yalnızca açık ve bariz yanlışlarda müdahale etmek. Gollerde, penaltılarda ve direkt kırmızı kartlarda VAR müdahale edebiliyor. Temel ideolojimiz en az müdahale ve azamî yarar. Yani maça çok fazla müdahale etmek istemiyoruz. Görüntü hakem, en düzgün kararı bulmak için orada değil. Açık ve net kusurları bulmak için orada. Görüntü hakem olarak alanda hakemin kararını destekleyecek argümanların varsa hakemi desteklemeleri gerekiyor. Hangi karar daha güzel değil; hangi karar açık ve net olarak yanlış karar. Açık ve bariz. Açık demek hakemler için açık demek. Bariz demek sizler için bariz demek. Yalnızca hakemler için, oyuncular, taraftarlar, medya yani herkes için bariz olmalı. Herkes bu kararın yanılgılı olduğunu düşünüyorsa, bu açık ve bariz bir yanılgı demektir. Şayet bölünüyorsak, farklı düşünüyorsak, alandaki kararın desteklenmesi manasına gelir” tabirlerini kullandı.
“En güzel karar hangisi değil, karar yanlışsız muydu, en temel cümle bu”
VAR’da misyon alan hakemin muhakkak durumlarda orta hakemi monitör başına çağırabileceğine dikkat çeken Makkelie, “Hakem bir faulü kaçırdı, ihlali görmedi. Görüntü hakem, net bir kırmızı kart ya da penaltıysa hakemi monitöre çağıracak. Lakin durum sarı kartı gerektiriyorsa, monitöre göndermesine gerek yok. Hakemler açık ve bari yanlışlarda gidip konumu izleyecekler. Yüzde 100, açıksa, müdahale edeceğiz. VAR, burada açık ispat arayacak. Bunu bulamıyorsa, hakemin kararını destekleyecek. Ferdî görüşlerin çok ehemmiyeti yok. Bu hususta standardı görmek istiyoruz. Bir durum için tartışılabilir demek, gri alana girer. Şayet karar hakkında bir kuşku varsa, Görüntü hakem olaya müdahale etmeyecek. Görüntü hakemin futbolu değiştirme üzere bir maksadı yok. Durumda hakemin yorumu değerliyse, VAR buna müdahale etmez. Fakat siyah ya da beyaz kadar net durumlarda müdahale ediyor. UEFA ve Türkiye’de, VAR açık olmayan konumlara da müdahale etmeye başladı. Görüntü hakemin müdahale etmesi çok daha tartışma çıkartıyor. Bir durum tartışmalıysa, VAR’ın kararı da tartışabilir. Böylelikle 2 adet tartışma konusu olur. Sonuç olarak en âlâ karar hangisi değil, karar yanlışsız muydu ? En temel cümle bu” biçiminde konuştu.
“Türkiye’de geçen dönem makûs değildi. Lakin çok daha düzgününü yapabiliriz”
