HDP’nin Türkiye’nin yeni ekonomik modelinin araştırılması önergesi TBMM’de AKP ve MHP’li milletvekillerinin oyları ile reddedildi.
TBMM Genel Kurulu’nda, HDP’nin Türkiye’nin yeni ekonomik modelinin araştırılması önergesinin öne alınarak bugün görüşülmesi önerisi görüşüldü. Öneri AKP ve MHP’li milletvekillerinin oyları ile reddedildi.
CHP Konya Milletvekili Abdullatif Şener, “OECD ortalaması yüzde 15, Türkiye’de yüzde 71’lik bir besin enflasyonu var. Dar gelirliler çarşıya pazara gidemez olmuştur, alışveriş yapamaz olmuştur, çocuk açlığı ve sefaleti bu ülkenin en temel ekonomik sorunu haline gelmiştir” dedi. Teklif üzerine konuşan HDP Ağrı Milletvekili Dilan Dirayet Taşdemir, şunları söyledi:
“Gerçeği yansıtmayan enflasyon ve yüksek işsizlik…”
“AKP’nin mevcut iktisat siyasetinin özelleştirme, emek piyasasını esnekleştirerek sömürme, her alanda yolsuzluk, rant ve talanı sürdürme üzerine kurulduğunu, ülke kaynaklarının büyük kısmını de savaş siyasetlerine ayırdığını biz biliyoruz. AKP hükûmetlerinin ısrarla sürdürdüğü bu siyasetlerden kaynaklı, ülke büyük bir buhranın, krizin eşiğinde. Bir yandan her geçen gün değersizleşen Türk lirası bir yandan yüksek döviz kurları bir yandan yüksek ancak ona karşın hâlâ gerçeği yansıtmayan enflasyon ve yüksek işsizlik…
“Hiçbir gaye tutturulamadı, önemli bir çöküş de beraberinde geldi”
Tüm bu tariflerin gösterdiği tek bir şey var: Türkiye iktisadı her geçen gün süratle büyük bir kriz ve çöküşün eşiğine gelmektedir. Türkiye üretecek, ihraç edecek, kendine yetecek bir ülke pozisyonundan maalesef çıktı. İnsanların alım gücü düştü, hayat pahalılığı arttı, geçim zorlaştı, temel ömür eserlerine bile erişim imkânsız hâle geldi. Beşerler bayramdan bayrama lakin bir kilo et alır duruma geldi. Süt, peynir, yumurta lüks tüketim eserleri hâline geldi. Her gün yoğurda, yağa, peynire, süte artırımlar peş peşe geliyor. Yani bakın, yarın 23 Mart Ramazan ayının başlangıcı. Bir çarşıya, pazara çıkın, sahiden insanların bayram alışverişi yapacak gücü de yok, ekonomik şartları da yok. Siz besin fiyatlarına her gün artırım üstüne artırım yapıyorsunuz. Bakın, bir ramazan kolisinin fiyatında bile bir evvelki yıla oranla yüzde 100 bir artış kelam konusu. Düşünün, beşerler konutuna artık bir ramazan pidesi bile götüremeyecek duruma geldi. 300 gramlık bir ramazan pidesinin fiyatı 10 TL; düşünebiliyor musunuz, bir ekmek 10 TL olmuş durumda. Yani aslında beşerler ramazan ayını bile açlık içerisinde geçirmek zorunda kalacak. Bir tarafta israf, saltanat, rant, iktidar; öteki tarafta yoksulluk, hayat pahalılığı, geçim sorunu, yerli ve ulusal iktisat modeliniz aslında tam da budur. Bakın, 2021 yılının sonlarına hakikat AKP-MHP ittifakı yeni ekonomik modele geçildiğinin işte, büyük bir propagandayla duyurusunu yaptı. Bu modele nazaran ne olacaktı? Türkiye üretecek, ihraç edecek, döviz geliri ve bütçe fazlası oluşacak, istihdam süratle artacak, dış ticaret açığı ve cari açık azalacaktı. Pekala, yeni iktisat modeline yüklenen bu gayelerin akabinde iki yıl geçti, hiçbir maksat tutturulamadı, önemli bir çöküş de beraberinde geldi. Yeni iktisat modelinin temel amaçlarından olan dış ticaret açığı, cari açık, bütçe açığı, modelin argümanının tersine istikamette ilerlemekte ve tarihî rekorlar kırmaktadır.
“Bütçe açığı 1 trilyon TL’yi geçecek”
Bu kapsamda, 2023 yılı Ocak ve Şubat aylarında yalnızca iki ayda dış ticaret açığı 26,5 milyar dolar arttı, 2023 yılı Ocak ve Şubat aylarında yalnızca iki ayda bütçe açığı 202,8 milyar TL arttı. Bu süratle bütçe açığının 1 trilyon TL’yi geçeceği düşünülmektedir, bu da ek bütçe yapma zorunluluğunu doğuruyor. Ayrıyeten, 2023 yılı Ocak ve Şubat aylarında yalnızca iki ayda cari açık 22 milyar dolar arttı. Pekala, Maliye Bakanı o vakit ne diyordu ya da bu ‘yeni Türkiye modeli’ olarak pompaladığınız modele nazaran yani ‘epistemolojik bir kopuş’ olarak söz ettiğiniz, özünde ise gerçeklerden kopuş olarak tanım edilen ne yeni ne de bir model olan bu ucube modelin sonucunda aslında olan şey neydi? Toplumsal hiçbir sorunu çözemedi; işsizlik, yoksulluk, açlık, ekonomik kriz gitgide arttı. Bu modelin ne olduğunu sorduğumuzda ise Maliye Bakanı halkla, toplumla dalga geçer üzere kendi gözlerindeki ışıltıyı bu modelin münasebeti hâline getiriyordu ya da ‘Benim gözümdeki ışıltıya bakın, itimadı buradan alın’ diyebiliyordu. Yeni iktisat modeli tüm savları ve maksatları bakımından çökmüştür.”
“Türk iktisadı iflasın eşiğinde”
İYİ Parti Kayseri Milletvekili Dursun Ataş, Türkiye ekonomisindeki berbata gidişin eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile başladığını kaydederek, “Hiçbir bilimsel yanı olmayan iktisat modeli ile Türk iktisadı iflasın eşiğine getirilmiştir” dedi.
Ataş, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin “Bir uyuyun, 6 ay sonra uyanın, çok farklı noktalarda olacağız” kelamının üzerinden 1,5 yıl geçtiğini vurgulayarak, “Ne oldu, dış ticaret açığı, bütçe açığı iktisat modelinin argümanının tersine tarihi rekorlar kırdı. 2023 yılının yalnızca birinci 2 ayında dış ticaret açığı 26,5 milyar dolar arttı, cari açık 22 milyar dolar arttı, bütçe açığı ise 202,8 milyar TL arttı. Enflasyon yüzde 127’yi geçti” diye konuştu.
“Bütün ekonomik göstergeler tahrip olmuştur”
CHP Konya Milletvekili Abdüllatif Şener, AKP hükümetini ilan ettiği iktisat siyasetlerinin tutmadığını ve iflas ettiğini vurgulayarak, “Sadece dış ticaret ve cari açığı bozmadılar, bütün ekonomik göstergeler tahrip olmuştur. Bakıyoruz, cari açık en kıymetli hedefleriyken ocak ayında tüm tarihin en yüksek cari açığı ortaya çıktı. 2023 Ocak’ında 10 milyar dolara yakın aylık cari açık vardır. Hani sizin gayeniz cari fazla vermekti, bir ayda bu türlü tarihi rekor kırılır mı?” diye sordu.
Şener, enflasyonun rekor üstüne rekor kırdığını kaydederek, “Özellikle besin enflasyonu son derece değerlidir zira gelir dağılımının ne kadar bozulduğunu görmek istiyorsanız, en düşük gelir kümesinin harcamak zorunda olduğu besin fiyatlarına bakmanız lazım. OECD ülkeleri içerisinde besin enflasyonu en yüksek ülke Türkiye’dir. Hatta OECD ortalaması yüzde 15, Türkiye’de yüzde 71’lik bir besin enflasyonu var. Dar gelirliler çarşıya pazara gidemez olmuştur, alışveriş yapamaz olmuştur, çocuk açlığı ve sefaleti bu ülkenin en temel ekonomik sorunu haline gelmiştir” dedi.
