Ertuğrul Özkök | Vaktin Ruhu
Bu fotoğraf 4 Kasım Çarşamba günü çekildi.
Önce bu fotoğrafa âlâ bakın…
Sonra o gün olup bitenlere birlikte bakalım.
Artık Ankara’da “Derin kaynakları” olan bir gazeteci değilim.
Hatta hiçbir kaynağım, konuştuğum hiçbir siyasetçi yok…
O koltuktan kalktıktan sonra şunu öğrendim.
Ankara’da derin istihbarat kaynaklarınız olmayınca, sizi manipüle edecek kaynaklarınız da olmuyor.
O durumda açık, herkesin önündeki kaynakları çok daha hoş görüyorsunuz.
Bir öğlenden sonra NTV ekran altı yazılarında okuduklarım
Benim kaynağım NTV televizyonuydu…
Gökova’da bir teknedeydim ve açık televizyonda NTV kanalı vardı.
Bu yazdıklarım işte o kanalı seyrettiğim 2 saat oyunca çıkardığımı derin istihbarat.
Ona dayanarak diyorum k;
4 Ekim Çarşamba günü Ankara’da çok tuhaf bir şeyler oldu.
Evet bunları NTV televizyonu haberlerinin 2 saat boyunca ekran altı yazılarından çıkardım.
Ama onun biraz öncesi var…
O da bir gün evvel bir WhatsApp kümesindeki arkadaşımdan geldi.
Bir arkadaş WhatsApp kümesinden gelen birinci bilgi
Cumhurbaşkanı Erdoğan soğuk algınlığı yüzünden İspanya’da yapılacak Avrupa Birliği Siyasi Toplantısı gezisini ve Türkiye programlarını iptal etmişti.
Tuhaf bir haberdi ve evvel pek ihtimal vermedim.
Ancak biraz sonra öteki kanallardan da geldi.
İptal nedeni ise “Soğuk algınlığı” olarak tabir ediliyordu.
Soğuk algınlığı…
Böylesine kıymetli bir seyahatin iptali için çok değersiz üzere görünen bir gerekçe…
Gerekçe bile değildi ve besbelli ki bir bahaneydi…
Nitekim bir gün sonra Cumhurbaşkanının AKP içindeki kongre çalışmalarına başladığı haberi geldi.
Geçici soğuk algınlığı iki saatte geçiyor
Öyleyse neydi bu soğuk algınlığı meselesi…
Biraz sonra anlaşıldı ki İspanya’da yapılacak Karabağ toplantısı ile ilgiliydi.
Azerbaycan, Erdoğan katılmayacağım için kendisinin de katılmayacağını açıklamıştı.
Belli ki Türkiye’nin bu toplantının gündemiyle ilgili itirazıyla ilgili yapılan görüşmeler devam ediyordu ve Soğuk algınlığı, vakit kazanmak için bulunmuş bir mazeretti.
Toplantı ertelenince, mazerete de gerek kalmamış ve Cumhurbaşkanı Ankara’daki çalışmasına dönmüştü.
Ekran altı yazıda birinci “MİT” kelimesi
Tuhaf şeyler işte bunun sonraki gününde NTV televizyonunun ekran altı yazılarında başladı.
İlk altı yazının başlığında büyük harflerle yazılmış “MİT” sözü vardı.
MİT, Ankara’daki terör aksiyonunu gerçekleştiren kişinin kimliğinin belirlendiği açıklıyordu.
Arkasından bir MİT haberi daha geldi.
İstanbul Pera’da patlamayı planlayan kişinin Suriye’de “etkisiz hale getirildiği”, yani öldürüldüğü açıklanıyordu.
Oysa bu cins açıklamaları geçmişte şahsen İçişleri Bakanının ağzından dinlerdik.
Asıl tuhaf gelişme MİT ismine yapılan uyarı
Asıl çarpıcı alt yazı yeniden MİT başlığı altında veriliyordu:
“Suriye ve Irak’ta terör örgütüne ilişkin tesisler artık legal hedeftir” deniyor ve ilgili olmayanların bu amaçlardan uzak durması uyarısı yapılıyordu.
İçimden “Hoppaala” dedim.
Bunca yıldık gazetecilik yapıyorum ve bu işte bir tuhaflık vardı.
Hatta bir değil iki tuhaflık.
Birincisi MİT ismine, diğer bir ülkeye birinci kere bu türlü bir ikaz yapıldığına şahit oluyordum.
İkincisi ise “meşru hedef” kavramı…
Meşru takip hakkı falan biliyorduk lakin “meşru hedef” yeni bir kavramdı.
O an diyorum ki Ankara’da tuhaf bir şeyler oluyor
Bu alt yazılardan anlaşılıyordu ki, Ankara’daki canlı bomba teşebbüsü yeni bir siyasetin oluşumuna taban hazırlıyordu.
Uyarının adresi de belliydi…
“Orada bulunan müttefikler…”
Yani Amerika Birleşik Devletleri…
Belli olmayan ise bu bildirisi taşıyan “postacıydı…”
Türkiye birinci kez müttefiki Amerika’yı direkt gaye alıyor ve “Oradan çekilmezsen seni de vururum” diyordu.
Böyle bir ihtar mit tarafından yapılır mı?
Ama bu türlü bir ihtar “MİT’in” ağzından yapılır mıydı?
Dedim ya, bu işte bir tuhaflık vardı.
Acaba “Kurumlar ortasında bilinmeyen bir yetki çekişmesi mi?”
Yoksa NTV’de alt yazılar mı karışmıştı?
Sonra Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın ismini görüyoruz
Ancak biraz geçersiz çok değerli ikinci adım geldi.
Alt yazılarda ani bir değişiklik oldu ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın ismini görmeye başladık.
Hakan Fidan kendi ağzından ve imajlı olarak biraz evvel MİT kaynaklı olarak okuduğumuz uyarıyı tekrarlıyordu.
“Suriye ve Irak’ta terör örgütüne ilişkin tesisler artık legal hedeftir…”
Hakan Fidan’ı Dışişleri Bakanlığı’na oturduğu birinci sefer bu kadar net ve sert bir söz ile konuşurken görüyorduk.
Soylu’nun “Pis ellerini çek” ihtarından çok farklı bir üslup Tabii bu açıklama beşere İçişlere Bakanı Süleyman Soylu’nun, seçim öncesi 3 Şubat 2023 günü yaptığı uyarıyı hatırlattı: |
Hakan Fidan’ın uyarısındaki çok değerli farklar
Hakan Fidan’ın uyarısı sertti fakat denetimsiz, diplomatik hudutları aşan bir açıklama değildi.
Adres belirliydi fakat bakan bir devlet ismini vermiyordu.
Açıklamada aşağılayıcı, hakeratamiz hiçbir söz yoktu.
Ama ön kıymetlisi bunu söylen bakanın artık öğrendiğimiz özellikleriydi…
Hakan Fidan, o denli Batı’ya sistematik düşmanlığı olan bir bakan değildi. Hatta geçmişte Savunma Bakanı Hulusi Akar’la birlikte “Batı’yla ilgileri koparmadan sürdürmeye çalışan” bir Ankara etrafının temsilcileri olarak görünüyordu.
Bakanlık koltuğuna oturduğu günden bu yana bu çizgisini de ihtimamla sürdürüyordu.
En büyük özelliği ise “İş yapan fakat fazla konuşmayan” bir bakan oluşuydu.
Siyasi son kelamı daima “Cumhurbaşkanına bırakan, ondan rol kapmaya çalışmayan” bir anlayıştı bu.
Şimdi “meşru hedef” üzere yeni bir kavramın onun ağzından söylem edilmesi söylenen kelamın ciddiyetini de güzelce muhakkak ediyordu.
Peki fakat MİT açıklaması altyazıda neden Fidan’a geçti?
Benim çözemediğim şey ise şu.
MİT açıklamaları ile birebir kelamların Dışişleri Bakanı’nın ağzından çok daha yüklü bir hale dönüşmesi ortasında neler oldu?
Çünkü Hakan Fidan’ın bu kelamlarından çabucak sonra Ankara’daki üçüncü tuhaf gelişme daha oldu.
Önce Ulusal Savunma Bakanlığı’nın biç açıklamasından, bir güvenlik toplantısı yapılacağını öğrendik.
Bugüne kadar bilmediğimiz bir “Güvenlik Kurulu” toplantısı
Milli Savunma Bakanlığından yapılan biç açıklama ile Yaşar Güler, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın katılacağı haberi geldi.
Sonra bu toplantıya Genelkurmay Lideri Orgeneral Metin Gürak ve MİT Müsteşarı İbrahim Kalın’ın da katılacağı açıklandı.
Bugüne kadar bildiğimiz ve kurumsal olarak bir evrakta ismi geçen bir toplantı değildi.
Ne oluyordu?
Baştaki soruya dönüyorum…
NTV’nin alt yazılarında gördüğümüz birebir açıklamanın evvel MİT ve sonra Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın ağzından verilmesi neyi tabir ediyordu?
Kurumlar ortasında bir yetki düzensizliği ve çatışmasını mı…
Bunun karşılığını da biraz evvel anlattığım ve daha evvel kurumsal olarak görmediğimiz “Güvenlik Toplantısından medyaya dağıtılan resmi fotoğraftan aldık.
Fotoğrafın manası: toplantının merkezinde haritanın altında iki kişi
Dağıtılan fotoğrafa baktığımızda gördüğümüz tablo şuydu:
Toplantının merkezinde iki kişi yan yan oturuyordu.
Toplantının merkezi olduğunu nereden anlıyoruz?
Bu çok besbelli. Bir sefer göz baktığında birinci onları görüyor.
Yanlarında bir Türk bayrağı var.
Arkalarında Türkiye’nin tam merkezinde bulunduğu bir Balkanlar-Anadolu-Kafkasya- Orta Doğu haritası.
İşte bu tam merkezdeki dekordun önünde yan yana iki kişi oturuyor:
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve MİT Müsteşarı İbrahim Kalın…
Bu da bugüne kadar şahit olmadığımız bir oturuş biçimiydi…
Peki bu bir Vanity Faire fotoğrafı üzere ihtimamla yerleştirilmiş oturuş tertibindeki fotoğrafın manası neydi?
Bu fotoğrafa bakarken Galata yürüyüşü aklıma geldi Tabii ki bir gazetecinin birinci aklına gelen seçimden çabucak sonra Galata Port’ta çekilen bir öbür fotoğraf gelir. |
Altyazılarda gördüğümüz bir çatışma değil, iş bölümüydü
NTV altyazılarında gördüğümüz MİT açıklamaları ile sonradan gelen Dışişleri Bakanı’nın açıklamaları, büyük bir ihtimalle birbirinin devamı olan gelişmelerin yansımasıydı.
İki kurum ortasında çatışma değil, tam bilakis sağlam bir “iş bölümü” vardı.
Bu fotoğraf bize ayrıyeten şunu çok yeterli anlatıyordu.
Kontrolsüzce ve ip pazara yönelik konuşan, diplomatik sonlara hiç dikkat etmeyen, “Belagat şehveti” sürdürülen bir dış siyaset ziyan veriyordu.
Konuşmayan, konuştuğu vakit diplomatik hudutları yeterli belirlenmiş bir retoriğe ve anlayışa sahip bakanlar o koltuklara oturunca Devlet kendini çok daha güzel tabir ediyor.
Kendi hisseme, çarşamba günü gördüğüm başkanlık sisteminin güzel çalışan tek yanıydı
Bugün İçişleri ve Dışişleri Bakanlarına hakim bu yeni anlayışın birinci çarpıcı sonucunu 4 Ekim Çarşamba günü gördük.
Konuşmayan, yapan sessiz bakanlar…
4 Kasım Çarşamba günü gördüğüm bir öbür şey de şuydu:
Devlet içinde saat üzere çalışan bir güvenlik idaresi anlayışı…
“Güçlendirilmiş Başkanlık Sistemi” garabetinin tahminen de bugüne kadar ki tek olumlu sonucu…
Bu yeni anlayış Karabağ’da birinci başarılı sonucunu aldı
Türkiye Karabağ’da bunun çok başarılı sonucunu almıştı…
Dünyanın 30 yıldır çözemediği bir sorunu Türkiye çözmüştü…
Şimdi bu yeni anlayış Suriye siyasetine el atıyordu…
Benim için “tuhaf bir öğlenden sonrasının” şifreleri bunlardı…
Ve muhakkak “Pis elinizi çekin” diye bağırmaktan çok daha tesirli ve sonuç alıcı bir anlayışın birinci işaretleri…
Ertuğrul Özkök’ün “Zamanın Ruhu” başlığıyla “Newsletter” formatında paylaştığı yazısı motamot yayımlanmıştır.